ما که رفتیم، پول به فوتبال آمد
وقتی بسته پستی را تحویل کارمند باجه دادم، چهره‌اش حتی از پشت ماسک هم آشنا به نظر می‌رسید، اما محض اطمینان پرسیدم شما احمد باغبانباشی نیستید؟ همان بازیکن سال‌های نه‌چندان دور فوتبال اصفهان که تکنیک پا به توپش او را به سمت فوتسال کشاند تا در این رشته مسیر متفاوت‌تری پیش روی او گشوده شود، از عضویت در تیم ملی فوتسال تا قهرمانی در آسیا و بعدها مربیگری در این رشته و قهرمانی در لیگ.
باغبانباشی در زمانی که هنوز محدودیتی برای حضور فوتبالی‌ها در فوتسال نبود، هم یک فوتبالی اسم و رسم‌دار بود و هم بعدها در فوتسال توانست برای خود جایگاهی در ورزش ایران دست‌وپا کند. این مربی اصفهانی که فصل گذشته به همراه علیرضا افضل، کادر فنی تیم فوتسال مس سونگون را تشکیل می‌دادند، در رقابتی نزدیک با نماینده فوتسال نصف جهان، جام قهرمانی را برای تبریزی‌ها به ارمغان بردند، اما برای فصل جدید و با توجه به محرومیت یک‌ساله علی افضل از سوی کمیته فوتسال، شرایط همکاری آن‌ها با مسی‌ها معلوم نیست. در روزهایی که کرونا کرکره رویدادهای ورزشی را پایین کشیده، حضور در دفتر پستی بهانه این گفت وگو شد و به شرایط ورزشی این روزها و گلایه از بی توجهی به فوتسال هم کشیده شد.
از کی در شرکت پست شاغل شدید؟
سال 83 و زمانی که هنوز بازی می‌کردم، قرار بود تیم پست اصفهان برای مسابقات لیگ دسته‌یک تشکیل شود که عضویت در این تیم زمینه استخدام مرا در شرکت پست فراهم کرد. در آن مقطع، علی طاهری در شرکت پست فعالیت می‌کرد و من، علیرضا افضل، حسین افضلی و مهدی مصطفوی استخدام شدیم که من هنوز با افتخار پستی هستم.
واکنش مردمی که به اداره پست می‌آیند، با دیدن شما چیست؟
خب وقتی مرا می‌شناسند، می‌پرسند آقای باغبانباشی شما اینجا چه کار می‌کنید که برایشان توضیح می‌دهم در شرکت پست شاغل هستم. کارمند بودن شرایط خاص خود را دارد و به عنوان یک بازیکن و مربی وضعیت خاصی داشتم، اما خوشبختانه در این سال‌ها، مدیران پست همکاری خوبی با من داشته‌اند.
شروع فوتبالی احمد باغبانباشی از کجا بود؟
من از تیم نوجوانان دارایی کارم را شروع کردم و سپس به تیم جوانان تام رفتم. سال 69 به سپاهان پیوستم و برای تیم‌های جوانان و بزرگسالان سیمان سپاهان بازی می‌کردم تا اینکه سال 70 برای خدمت سربازی به تیم فتح رفتم و سپس سال 74 به سپاهان برگشتم که در دو سال آخر حضورم، تیم تحت پوشش فولاد مبارکه قرار گرفت. یک سال هم به تیم ذوب‌آهن رفتم. بعدها که به سمت فوتسال کشیده شدم، یک سال در تیم استقلال تهران بازی کردم، دو سال عضو تیم پست بودم، بعد راهی تیم فولاد ماهان شدم و در این تیم هم از فوتبال خداحافظی کردم. برای بازی خداحافظی من بازی دوستانه با برزیل برگزار شد که جا دارد از افرادی که بانی این مراسم بودند، از جمله آقای ساکت و ابرقویی نژاد، قدردانی کنم.
خداحافظی از بازی حرفه‌ای با ورود به جمع مربیان همراه بود؟
بله، مربیگری را از لیگ دسته یک و دو شروع کردم و موفق شدم تیم فولاد ماهان نوین را از لیگ دسته دو به لیگ دسته یک بیاورم. با تیم نیک شهرداری اصفهان تا مرحله پلی‌آف لیگ دسته یک آمدیم اما صعود نکردیم. دو سالی هم دستیار آقای افضل بودم.
کسانی که دوره فوتبال شما را دیده‌اند، معتقدند یک بازیکن تکنیکی و پا به توپ بودید، این تکنیکی بودن به حضور در فوتسال کمک کرد؟
پست من در زمانی که سیستم تیمی3-5- 2 بازی می‌شد، پیستون چپ بود و به فوتسال هم علاقه زیادی داشتم و زمانی که عضو تیم چمنی سپاهان بودم، ماه مبارک رمضان در مسابقات سالنی بازی می‌کردم و حسین شمس که آن زمان سرمربی تیم ملی بود، بازی مرا دید و به تیم ملی دعوت کرد و با این تیم به عناوین متعددی از جمله قهرمانی آسیا دست یافته و حضور در جام جهانی را هم تجربه کردم.
برخلاف زمانی که شما بازی می‌کردید، حالا فوتبال و فوتسال تخصصی شده است. موافق این موضوع هستید؟
تخصصی‌شدن به بازیکنان دو رشته کمک می‌کند که مهارت لازم را در رشته ای که انتخاب کرده‌اند، به دست بیاورند، البته به نظرم فوتسال مقدمه فوتبال چمنی است و ورزشکارانی که در سن کم فوتسال بازی کنند، به بهبود تکنیک و کنترل توپ آن‌ها کمک می‌کند و می‌توانند در رشته فوتبال بازیکنان تکنیکی لقب بگیرند، به‌خصوص در شرایط فعلی که شاهد فقر تکنیکی در بین بازیکنان فوتبال هستیم و اگرتمرین فوتسالی در سنین کم داشتند، خلاقیت آن‌ها در بازی و تکنیکشان را افزایش می‌داد. در کشوری مثل برزیل، بازیکنان در سن کم تمرینات فوتسالی را دنبال می‌کنند که در بزرگسالی به نفع آن‌هاست.
شما توانستید دوره فوتبالی و فوتسالی را به طور کامل تجربه کنید، اما اگر در موقعیت امروزی قرار می‌گرفتید که ناچار به انتخاب بین فوتبال و فوتسال بودید، کدام را انتخاب می‌کردید؟
مطمئنا فوتبال. نگاهی که به فوتبال در کشور ما وجود دارد، هیچگاه درمورد فوتسال وجود نداشته است و می‌بینید که چه تفاوتی بین این دو رشته و دیدگاه‌های مسئولان نسبت به آن وجود دارد. تیم ملی فوتسال کشورمان در رنکینگ جهانی در رده ششم است و باید به این رشته بهای زیادی بدهند، اما در واقعیت تفاوت بین فوتبال و فوتسال از زمین تا آسمان است. اگر این تفاوت کمتر شود و به فوتسال بهای بیشتری بدهند، ورزشکاران جوان انگیزه بیشتری برای فعالیت در این رشته پیدا خواهند کرد.
چطور شد از سپاهان جدا شدید؟
بعد از استانکو، فرهاد کاظمی برای سرمربیگری سپاهان انتخاب شد و به‌هرحال شرایط خاصی بود و کاظمی نسبت به ما شناختی نداشت و خانه‌تکانی اساسی کرد و خیلی از بازیکنان از جمله من، عبدالله ویسی و ابراهیم لوینیان جدا شدند و به عبارتی کاظمی یک تیم بومی را تبدیل به یک تیم غیر بومی کرد.
پس با این حساب با دلخوری از سپاهان جدا شدید؟
دلخوری که نه، در ورزش حرفه‌ای یک سال هستید و یک سال نیستید و برای همه چنین شرایطی رخ می‌دهد. کسی نمی‌تواند ادعا کند تیمی خانه من است یا خانه دیگری است، به هر صورت ما زمانی سپاهان بازی می‌کردیم و به عشقمان و به آروزهایمان هم رسیدیم. در آن زمان با عشق فوتبال بازی می‌کردیم و فوتبال از نظر مادی برای ما چیز خاصی نداشت، اما برای پیراهنمان ارزش قائل بودیم.
شانستان نگفت به قراردادهای حرفه ای در فوتبال برسید؟
اگر به قرارداد حرفه‌ای رسیده بودیم که الان در پست نبودم (با خنده). اتفاقات روزگار است، من بنده شاکری هستم و خدا را شکر می‌کنم که به موقعیت فعلی رسیدم و افتخار می‌کنم در شرکت پست کار می‌کنم و همه جا سرم را بالا نگه می‌دارم.
افسوس نمی‌خورید زمانی که پول زیاد وارد فوتبال شد، شما از فوتبال رفته بودید؟
افسوس ندارد، زمان گذشته و حسرت خوردن دیگر فایده‌ای ندارد. در حال حاضر فوتبال و فوتسال را به طور کامل رصد می‌کنم و به نسبت سال‌هایی که ما بازی می‌کردیم تاکتیک‌های جدید وارد شده و فوتبال از نظر علمی پیشرفت کرده است. تمرینات امروزی در زمان ما نبود و معتقدم با این تمرینات بازیکنان باید رشد زیادی پیدا کرده و بهتر باشند، اما در واقعیت آن چیزی که می‌بینیم، چندان مورد قبول نیست و نتوانسته‌ایم فاصله‌مان را با کشورهای برتر کم کنیم.
در فوتبال امروزی، سبک بازی کدام بازیکن را شبیه خودتان می‌دانید و با دیدن بازی‌های او به یاد دوران فوتبالی خودتان می‌افتید؟
سوال سختی است، هر بازیکنی در جایگاه خودش است و نمی‌توان قیاس کرد. هر بازیکنی ذات بازی خودش را دارد، من چپ پای فابریک بودم و اصطلاحا می‌گفتند پای راستم لال است. اگر دیگران نظربدهند سبک بازی من شبیه کدام بازیکن است، بهتر است.
در فوتسال چه طور؟
در فوتسال هم همین طور است. خلاقیت بازیکنان، طرز تفکر و موقعیتی که در آن قرار می‌گیرند، با هم تفاوت دارد. از بغل پاهای من تعریف می‌کردند و پا روی توپ خوبی داشتم اما یک بازیکن باید هم‌زمان سرعت، تکنیک و خلاقیت را داشته باشد تا بتوان موفق باشد.
به عنوان فردی که هم مدرک مربیگری فوتبال و هم مدرک فوتسال را دارد، ترجیحتان فعالیت در کدام عرصه است؟
خیلی جواب سخت است. سال‌هاست من مربی فوتسال هستم و تقریبا در این عرصه به شناخت کافی از شرایط رسیده‌ام، با این دیدی که در فوتسال پیدا کرده‌ام، فکر می‌کنم بتوانم در مربیگری فوتبال موفق باشم. به طور کلی معتقدم اگر هر تیم فوتبالی، در کادر مربیان خود یک مربی فوتسال داشته باشد، نتیجه بهتری می‌گیرد زیرا تمرینات چهار و پنج نفره و تکنیک و بازی فردی و دفاع فردی یک تیم در تخصص مربیان فوتسالی است و می‌تواند به شاکله یک تیم فوتبال کمک کند.
دستیار افضل بودید و با مس سونگون قهرمان شدید. نگران نیستید زیر سایه افضل قرار بگیرید و تیم‌ها به جای نفر اول بودن، برای دستیار افضل روی شما حساب باز کنند.
نه، اصلا از این بابت نگرانی ندارم. من و افضل من از سال 74، 75 با هم رفیق بوده‌ایم و از قدیمی‌های فوتسال هستیم. در مقاطعی با هم در یک تیم بازی کرده‌ایم و در مقطعی روبه‌روی هم بازی کرده ایم و با اینکه رقیب بوده‌ایم، رفاقتمان سر جای خود مانده است. خیلی خوشحالم که با او همکار بوده ام و در این سال‌ها از او بسیار آموخته ام. هر زمانی که با آقای افضل همکاری داشتم، خوب نتیجه گرفتیم، به جز یک مقطع که مشکل از ما نبود.
منظور از آن مقطع، نیم فصلی است که در گیتی پسند بودید؟
(با خنده) با آقای افضل، یک سال تیم فولاد ماهان را قهرمان کردیم، تیم کاشی نیلو را از لیگ دسته یک به لیگ برتر آوردیم و با تیم مس سونگون هم قهرمان شدیم. در مجموع روزهای خوبی را با هم گذرانده‌ایم اما بهتر است افضل درباره دلیل همکاری با من نظر بدهد.
برای فصل جدید شرایط همکاری با تیم مس سونگون به کجا رسید؟
شنیده‌ایم که مدیریت باشگاه مس سونگون تغییر کرده، البته آقای افضل با تیم مس سونگون قرارداد دارند اما هنوز مشخص نیست وضعیت همکاری برای فصل بعد به کجا برسد، فعلا هم که خبری از شروع لیگ نیست و معلوم نیست چه تصمیمی‌می‌گیرند.
یعنی هنوز تمرینات مس سونگون شروع نشده که تکلیف کادر فنی معلوم شود؟
تمرینات در مقطعی شروع شد و آقای افضل یک ماهی درگیر تمرینات شدند اما بعد تعطیل شد، هنوز سازمان لیگ تاریخی برای شروع مسابقات اعلام نکرده و گفته اند تا پنجم معلوم خواهد شد، برای همین هنوز معلوم نیست بتوانیم به این تیم کمک کنیم یا نتوانیم.
به فرض ادامه همکاری با مس سونگون، از رقیب اصلی تان، گیتی‌پسند خیلی عقب افتاده‌اید. این تیم چند ماهی است تمریناتش شروع شده است؟
خوشبختانه در زمانی که تمرینات تیم آغاز شد، اهداف و تاکتیکی که مدنظر کادر فنی است، به بازیکنان منتقل شد و بازیکنان می‌دانند از فوتسال چه می‌خواهیم. فقط مهدی جاوید از تیم جدا شده، اما سایر بازیکنان فصل قبل هستند و فعلا منتظریم ببینیم تعطیلی‌ها تا کی ادامه دارد. به نظرم مس سونگون از سایر تیم‌ها عقب نیست. برخی تیم‌ها که چند ماهی است تمریناتشان را شروع کرده‌اند اما وضعیت بلاتکلیف لیگ باعث شده تا این تیم‌ها شاکی باشند، اصلا این شرایط برای رشته‌ای که در رده ششم رنکینگ جهانی است، جالب نیست و مسئولان باید فکری برای بهبود وضعیت لیگ کنند.
اگر پیشنهاد کار مستقلی برسد، حاضر هستید قبول کنید یا ترجیح می‌دهید همچنان به همکاری با علیرضا افضل به عنوان دستیار ادامه بدهید؟
هنوز که چیزی معلوم نیست اما بیشتر راغب هستم با افضل همکاری کنم.
به عنوان مربی و بازیکن فوتسال، فکر می‌کنید رتبه سومی تیم ملی در جام جهانی فوتسال، حاصل برنامه‌ریزی و کار سیستماتیک در این رشته بود یا حاصل نبوغ فردی بازیکنانی که در یک نسل طلایی جمع شدند؟
نمی‌شود گفت یکی از دو عامل دلیل نتیجه‌گرفتن تیم ملی فوتسال در جام جهانی است، زیرا برای هر نتیجه‌گرفتنی باید مجموعه عوامل دخیل باشند. بازیکنان تیم ملی چند سالی بود کنار هم بازی می‌کردند و هماهنگی قابل قبولی پیدا کرده بودند و همدلی خوبی بین بازیکنان و کادر فنی تیم ملی وجود داشت و از انگیزه بالایی برای نتیجه‌گرفتن برخوردار بودند، ضمن اینکه بازی‌های تدارکاتی خیلی خوبی برای تیم در نظر گرفته شود و همه این دلایل دست به دست هم داد تا این عنوان به دست بیاید. مقام سومی تیم ملی فوتسال در جام جهانی اتفاق بزرگی بود اما متاسفانه برخی نمی‌توانند این موفقیت را ببینند یا درک کنند چه کار مهمی‌صورت گرفته است. به نظرم موفقیت تیم ملی فوتسال نتیجه معکوسی داشت و اگر تیم ملی نتیجه نگرفته بود، شاید توجه بیشتری به این تیم می‌کردند.
در مقطعی رقم قراردادهای لیگ برتر فوتسال بالا رفته بود و در مقیاس قراردادهای لیگ فوتبال بود اما بعدها عقب‌گرد داشت. دلیلش را چه می‌دانید؟
زمانی که تیم‌های فولاد ماهان و فیروز صفه منحل شدند، از لحاظ مالی و تیمداری و حرفه‌ای بودن به 9 سال قبل عقب برگشتیم و انگار دوباره شروع کردیم. در این سال‌ها، تعدادی از شرکت‌های خصوصی وارد فوتسال شدند تا اسمی برای خودشان پیدا کنند، اما میانه کار از لیگ کنار رفتند.