بررسی و گفتوگو با چند متخصص واردات نشان میدهد آنها راههای مختلفی برای ورود کالای قاچاق به اصفهان دارند و در مقابل ارائه این خدمت بین 5 تا 20درصد از ارزش کالای وارداتی را کارمزد میگیرند. تعدادی زیادی از آنها در زمینه قاچاق دریایی تخصص دارند، ولی قاچاق از مرزهای شرقی کشور و البته قاچاق از گمرکات نیز از روشهای محبوب آنهاست.
قاچاق دریایی
گناوه، بندر محبوب متخصصان قاچاق است و وقتی حرف از واردات غیرقانونی از طریق دریا باشد یکی از سادهترین مناطق گناوه است. یکی از کارشناسان این نوع واردات که در خیابان طالقانی دفتر دارد، در گفتوگویی تلفنی از چگونگی کار میگوید: «عمان، بحرین، کویت و امارات… بار را از هر جایی تحویل لنجهای ما بدهید. دو هفتهبعد هر کجای اصفهان خواستید تحویل میدهیم.» آیا این واردکنندگان قابل اعتماد هستند؟ بیتردید آنها هیچ ضمانتی ارائه نمیدهند و تمام ریسک برعهده مشتری است، ولی تعدادی از آنها سالهاست در این زمینه فعالیت دارند و معتبر هستند! البته بررسیها نشان میدهد متخصصان واردات بیشتر فروشنده هستند؛ آنها اجناس خود را از روشهای غیرقانونی وارد میکنند و درکنار آن اگر کسی سفارش واردات داشته باشد هم انجام میدهند. قاچاق دریایی یکی از ارزانترین روشهای واردات به کشور است و درصد کارمزد به نوع جنس بستگی دارد. واردکنندگان بین 5 تا 20درصد ارزش جنس را کارمزد دریافت میکنند. این روش بهخصوص برای کالاهای سنگین و البته اجناس استوک استفاده میشود. امروز بازار دیجیتال اصفهان پر از اجناس استوکی است که همین متخصصان از طریق دریا و با لنج وارد کردهاند. آنها پس از تخلیه از لنج بار را سوار اتوبوس میکنند تا از اهواز و سپس چهارمحال وبختیاری وارد اصفهان شود. اتوبوسها برای هر بار بین 500 هزار تا دو میلیون تومان هزینه دریافت میکنند.
قاچاق از گمرک
متخصصان واردات مدعیاند اجناس شما را از گمرک وارد کشور میکنند تا قانونی باشد! یکی از این افراد که در زمینه لوازم خانگی شهرت دارد در اینباره گفت: «ما به شما یک گمرک معرفی میکنیم، شما جنس را تحویل آنها بدهید، ما کمتر از یک روز جنس را ترخیص میکنیم و درمقابل گمرک تحویل شما خواهیم داد.» ولی چگونه؟ اگرچه این افراد راضی به گفتوگو درباره چگونگی ترخیص از گمرک نشدند ولی بررسیها نشان میدهد آنها گمرکات بسیار شلوغ جنوبی را معرفی میکنند. در گمرک مورد نظر تعداد کمی از کانتینرها بازدید میشود. شخص واردکننده بار کانتینر را کالای دیگری عنوان میکند که حقوق گمرکی کمتری دارد و سپس به صورت قانونی موفق به ترخیص خواهد شد. در صورت بازدید بار کانتینر و ردشدن اظهارات واردکننده نیز جریمه سنگینی برای او در پی نخواهد داشت. برای مثال، واردکننده لوازم خانگی، بار کانتینر را قطعات یدکی مورد نیاز برای تولید لوازم خانگی در کشور بیان میکند و حقوق گمرکی کمتری میدهد. طی سالهای گذشته نیز اعضای اتاق بازرگانی نسبت به این نوع قاچاق از گمرک به مسئولان گلایه کردهاند و امروز کار به جایی رسیده که عدهای کارمزد میگیرند تا بار را از طریق گمرک به صورت قانونی قاچاق کنند! هزینه این کار کمتر از 10 درصد ارزش محموله است و پس از ترخیص از گمرک مشکلی برای حمل آن تا اصفهان وجود ندارد.
قاچاق زمینی
نوسانات نرخ ارز و پس از آن کرونا بخشی از متخصصان قاچاق زمینی کالا به اصفهان را زمینگیر کرد. تا چند سال قبل افراد در بازار پوشاک با عمدهفروش و خردهفروش قرارداد میبستند تا از ترکیه پوشاک وارد کنند. آنها پوشاک مارک و با کیفیتی را با قیمت باورنکردنی به کشور وارد میکردند.
این نوع قاچاقچی امروز هم در بازار پوشاک فعالیت میکند، ولی افزایش قیمتارز و برخورد با پوشاک قاچاق کار را برای آنها دشوار کردهاست. البته قاچاق از ترکیه دیگر توجیه اقتصادی ندارد، یکی از کارشناسان واردات غیرقانونی از ترکیه دراینباره گفت: «اقتصاد ترکیه نسبت به چند سال قبل تغییر کردهاست و امروز قاچاق از این کشور توجیه اقتصادی ندارد، در مقابل از عراق و کشورهای همسایه غربی کالاهایی غیر از پوشاک وارد میکنیم.» قاچاق زمینی از کشورهای همسایه برای کالاهای سبک انجام میشود، البته یکی دو کارشناسان در این زمینه هم مدعی هستند با ماشین همه اجناس را وارد میکنند، ولی حجم آنها نسبت به گذشته کمتر است، ضمن اینکه کارمزد در این روش به بالاتر از 15درصد میرسد.