بدون شک، تغذیه سالم و مناسب یکی از راه‌های کلیدی حفظ تندرستی است که از این طریق می‌توان بسیاری از بیماری‌های عفونی را مهار کرد یا مانع بروز  آن‌ها شد.در این بین بر پایه متون علمی بهترین شیوه مقابله با بیماری کووید 19، تقویت سیستم ایمنی بدن و رعایت اصل تعادل و تنوع در مصرف کلیه مواد خوراکی است.

آلودگی هوا، کرونا و تغذیه

در حال حاضر وجود هوای آلوده مشکلی است که همراه با دوران شیوع کرونا خطر بیشتری به‌دنبال دارد. بهتر است بدانید که مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، اکسیدهای نیتروژن‌دار، هیدروکربن‌های سوخته نشده، ذرات ریز معلق، برمید سرب و سایر ترکیبات سربی از جمله آلوده‌کننده‌های هوا هستند.
در این شرایط کودکان، سالمندان، مادران باردار و مبتلایان به بیماری‌های قلبی و ریوی بیش از افراد دیگر در معرض خطر قرار دارند؛ از این رو، رعایت توصیه‌های تغذیه‌ای به سلامت مردم و کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا کمک می‌کند.در شرایط طبیعی، سیستم دفاعی بدن سلول‌ها را از کلیه آسیب‌های بیرونی محافظت می‌کند؛ اما عوامل مخرب محیطی مثل اشعه ماوراءبنفش و آلودگی‌های محیط به اختلال در ساختار و کارکرد سلول‌های بدن از طریق تولید بیشتر رادیکال‌های آزاد می‌انجامند.
گفــتــنــی است؛ آنــتــی اکســیــدان‌هــا مولکول‌هایی هستند که جلوی عمل رادیکال‌های آزاد را گرفته، مانع تخریب سلول‌های حیاتی بدن می‌شوند. در واقع آنتی اکسیدان‌ها نقش مهمی در کارکرد سیستم ایمنی ما دارند. به همین دلیل در دوران همه‌گیری کووید 19 نیز اهمیت ویژه‌ای دارند.
ویتامین‌هایC،E،کاروتنوئیدها، سلنیوم و پلی‌فنول‌ها از جمله منابع آنتی‌اکسیدانی در مواد خوراکی ما هستند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. در این بین، مصرف سبزی (سه تا پنج جانشین) و میوه (دو تا چهار جانشین) به شکل تازه برای همه افراد در شرایط آلودگی هوا تأکید می‌شود.
پکتین از جمله فیبرهای محلول در آب است که سرب را از بدن دفع می‌کند.

منبع غنی آن سیب و دیگر منابع

آن، مرکبات (پرتقال، نارنگی، لیمو و گریپ‌فروت)، توت‌فرنگی، هویج و غلات سبوس‌دار هستند.مصرف روزانه میوه‌های دارای پکتین برای کاهش خطرات آلودگی هوا مناسب است؛ از این رو مصرف دست کم یک سیب درختی متوسط در طول روز توصیه می‌شود. مصرف ماهی نیز در زمان آلودگی هوا مفید است.مصرف ماهی‌های سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 به کاهش تنگی نفس و اثرات زیان‌بار ترکیبات التهاب‌آور کمک می‌کند.از سرخ کردن ماهی اجتناب کنید و آن را بخار‌پز، آب‌پز یا تنوری مصرف کنید.مصرف ماهی را دست کم دو بار در هفته در برنامه غذایی خود قرار دهید.لبنیات به اندازه کافی مصرف کنید. مصرف کافی روزانه لبنیات، به‌خصوص شیر، عوارض ناشی از آلودگی هوا بر دستگاه گوارش را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، شیر به دلیل دارا بودن فسفر، منیزیوم و کلسیم، خنثی‌کننده سموم است؛ بنابراین از این مواد غذایی غافل نشوید. البته توجه داشته باشید که در شرایط آلودگی هوا از شیر کم‌چرب استفاده کنید؛ چون دریافت اسیدهای چرب اشباع موجود در فراورده‌های لبنی پرچرب می‌تواند به کاهش کارایی سیستم ایمنی منتهی شده، بیماری‌های ریوی را در شرایط آلودگی هوا گسترش دهد؛ از این رو روزانه دست کم دو لیون شیر کم‌چرب بنوشید.

سیستم ایمنی ضعیف، کرونا و تغذیه

افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، بیشتر در معرض خطر بیماری کرونا قرار می‌گیرند. این افراد باید در تقویت سیستم دفاعی بدنشان تلاش کنند. آن‌ها باید بدانند که  آنتی اکسیدان‌ها عوامل مهم تغذیه‌ای هستند و نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن داشته، رادیکال‌های آزاد را از بدن پاک می‌کنند.
مهم‌ترین آنتی اکسیدان‌های تغذیه‌ای به ترتیب ویتامین‌های E و C هستند. منابع ویتامین E شامل جوانه گندم، روغن سویا، روغن آفتابگردان، مغزها‌ (به ویژه بادام) و دیگر روغن‌های گیاهی است.
توجه داشته باشید که منابع این ویتامین نباید بیش از نیاز مصرف شوند؛ زیرا در این صورت می‌توانند سبب اضافه وزن یا چاقی شوند؛ در ضمن، در شرایط شیوع بیماری کووید 19، مصرف انواع مرکبات (پرتقال، لیموشیرین، نارنگی، گریپ‌فروت و لیموترش)، کیوی، توت‌فرنگی، کلم، گل‌کلم، سبزی‌خوردن، فلفل دلمه‌ای، جعفری و گوجه فرنگی را که سرشار از ویتامین C هستند، فراموش نکنید.
ویتامین C در مقابل اکسیژن هوا، نور، حرارت و اکسیداسیون زود از بین می‌رود.
باید بدانید که هر قدر ویتامین C از طریق سبزی‌ها و میوه‌های تازه تأمین شود، کارکرد بهتری در بدن ما خواهد داشت؛ همچنین بتاکاروتن یکی از کاروتنوئیدهای مهم و پیش‌ساز ویتامین A است.
سبزی‌ها و میوه‌های سبز، زرد و نارنجی مانند هویج، کدو حلوایی، کلم بروکلی، اسفناج، طالبی، هلو و زردآلو از منابع خوب بتاکاروتن هستند.
ویتامین A علاوه بر کارکرد کلیدی در بینایی و پوست، در تقویت سیستم ایمنی نیز نقش دارد.ویتامین D نیز ویژگی خاصیت آنتی اکسیدانی دارد. کمبود ویتامین D سبب تضعیف سیستم ایمنی و افزایش خطر بیماری‌های عفونی می‌شود؛ از این رو مصرف منابع ویتامین D ازجمله زرده تخم‌مرغ، ماهی‌های چرب و لبنیات به بهبود سطح ایمنی بدن کمک می‌کند.توجه شود که بخش بزرگ نیاز ما به این ویتامین از طریق تابش مستقیم اشعه UV آفتاب بر پوست تأمین می‌شود. روی و سلنیوم مواد معدنی هستند که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند. روی در گوشت قرمز و ماکیان، غذاهای دریایی، غلات کامل، لوبیا، دانه‌ها و مغزها یافت می‌شود.غذاهای دریایی، گوشت ماهیچه و غلات نیز از جمله منابع غذایی غنی از سلنیوم هستند.
مواد غذایی تقویت‌کننده سیستم ایمنی: علاوه بر مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، مواد غذایی زیر نیز در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارند.
منابع غذایی ویتامین‌های گروه‌B‌: جگر، انواع سبزی‌های برگ‌سبز، میوه‌ها، شیر و لبنیات، انواع گوشت‌ها، زرده تخم‌مرغ، غلات سبوس‌دار، حبوبات و مغزها (پسته، گردو، بادام و فندق).
منابع غذایی حاوی آهن ‌(گوشت قرمز، مرغ و ماهی، تخم‌مرغ و حبوبات).
نوشیدن شش تا هشت لیوان آب آشامیدنی سالم.
مواد غذایی تضعیف‌کننده سیستم ایمنی: غذاهای چرب (روغن‌ها و چربی‌های حیوانی) و شور (انواع تنقلات شور، انواع کنسرو‌ها، سوسیس و کالباس)، نوشابه، غذاها و نوشیدنی‌هایی که مقدار زیادی شکر افزوده دارند.

چاقی، کرونا و تغذیه

بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، چاقی می‌تواند شانس تشدید پیامدهای ناشی از ابتلا به ویروس کرونا را تا 40درصد افزایش دهد. آخرین شواهد علمی نشان می‌دهد افراد چاقی که به دلیل ابتلا به کووید 19 بستری شده‌اند، میزان بستری در بخش مراقبت‌های ویژه، نیاز به ونتیلاتور و میزان مرگ در آنان بیشتر است.  مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت اظهار کرده است به دلیل اینکه مردم کشور ما مواد نشاسته‌ای بیشتری می‌خورند و تحرک بدنی کافی ندارند، روند چاقی رو به افزایش است.گفتنی است؛ اکنون ۲۲ درصد کودکان ما چاق هستند و در شرایط شیوع کرونا چاقی کودکان زیر پنج سال و نوجوانان رشدی ۱۰ درصدی داشته است و این موضوع می‌تواند هشداری مهم به شمار رود تا به فکر چاره باشیم.از طرفی این افراد باید با تحرک کافی و ورزش‌های مناسب به فکر کاهش وزنشان بوده و به تغذیه خود توجه ویژه داشته باشند.

توصیه نهایی

پیروی از یک رژیم غذایی سالم که متناسب با نیاز‌های بدن ماست و در آن گروه‌های متنوع خوراکی در طول روز مصرف می‌شوند و به همراه آن؛ داشتن تحرک کافی و انجام منظم فعالیت‌های ورزشی، حتی در خانه، توان سیستم ایمنی و مقابله بدن با ویروس کرونا و عواقب ناشی از آن را بهبود می‌بخشد. فراموش نکنید که پیروی‌نکردن از رژیم‌ها و توصیه‌های نادرست و پرهیز از خوددرمانی و روش‌های بی اساس شبه‌علمی در این دوران، ما را در پیروزی بر این بیماری ویرانگر یاری خواهد داد.