رژیم غذایی یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر سلامت مردان به شمار میآید. این در حالی است که به علل مختلف نادیده گرفته میشود. کوتاهبودن حضور مردان در منزل و دسترسی کمتر آنان به غذاهای خانگی و میوه و سبزی، قرارگرفتن در معرض هوای آلوده در محیطهای کار که نیاز به برخی مواد مغذی و مقوی را افزایش میدهد، از عواملی است که سبب کاهش کیفیت غذایی در مردان میشود. بنابراین توجه ویژه به این موضوع مهم ضروری است و لازم دانستیم در این باره نظر دکتر زینب مختاری، متخصص تغذیه و رژیمدرمانی و عضو هیئتعلمی مرکز تحقیقات امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان را جویا شویم و به آن بپردازیم.
عوامل خطر
بیشترین علل مرگ در میان مردان شامل بیماریهای قلبی عروقی، سرطانهای پروستات و ریه و تصادفات ناخواسته است که در این بین، برای مردان یک رژیم غذایی مناسب میتواند بیشتر از زنان سبب کاهش احتمال خطر بیماریهای قلب و عروقی شود. گفتنی است که بیماری قلبیعروقی در مردان از سن کمتری در مقایسه با زنان ایجاد میشود. بنابراین، پیروی از یک الگوی غذایی مناسب سبب کاهش بیشتر خطر این بیماریها میشود. از سوی دیگر باید بدانید خطر سرطانهای پروستات و بیماریهای قلبیعروقی در مردان دارای اضافه وزن و چاقی بیشتر افزایش مییابد.
توصیههای غذایی
به آقایانی که تصمیم به کاهش وزن دارند، توصیه میشود که دریافت مواد غذایی پروتئینی خود را افزایش دهند و بهتر است زیر نظر یک متخصص تغذیه رژیم کاهش وزن را رعایت کنند. رژیمهای کاهش وزن در آقایان به دلیل حجم عضلانی بالاتر، معمولا بیشتر سبب کاهش وزن میشود. مطالعات مختلف نشان میدهد که کاهش وزن حتی در حد 5 درصد وزن بدن به کاهش فشارخون و بهبود وضعیت کبد چرب که دو مشکل رایج در مردان است، کمک میکند. فعالیت بدنی منظم، نیز برای سلامتی قلب بسیار اهمیت دارد. علاوه بر آن، ورزشهای قدرتی تاثیر بسزایی بر سلامت استخوان دارد. اما به همه افراد بزرگسال توصیه میشود مواد غذایی فراسودمند را در برنامه غذایی خود بگنجانند؛ غلات کامل، میوهها و سبزیجات و مغزها از جمله مواد غذایی است که مردان بهتر است در برنامه غذایی خود قرار دهند.
این دسته از مواد غذایی با دارا بودن فیبرهای محلول و نامحلول، اسیدهای چرب مفید، پتاسیم و منیزیم میتوانند در بهبود سلامت قلب و پیشگیری از انواع سرطانها نقش بسزایی داشته باشند.
در ضمن پیروی از یک رژیم سالم و متنوع در سن جوانی آقایان میتواند سبب کاهش احتمال بیماریهای مزمن در سنین سالمندی آنها باشد؛ با توجه به اینکه مصرف سیگار و سایر انواع دخانیات در آقایان در مقایسه با خانمها بیشتر است.
علاوه بر این، با توجه به اینکه مردان در مقایسه با زنان بیشتر در معرض خطر بیماریهای قلبی هستند، داشتن یک سبک زندگی سالم اهمیت ویژهای دارد.
در همه افراد سیگاری توصیه میشود که مصرف ویتامین سی خود را از طریق میوه و سبزیجات و یا زیر نظر پزشک از طریق مکملها افزایش دهند. در ضمن نیاز به ویتامین سی در افراد سیگاری بیشتر از سایر افراد است. مصرف کافی ویتامین سی میتواند اثرات اکسیدان سیگار را تا حدی با خواص آنتیاکسیدان خود کاهش دهد.
همچنین، پژوهشهای علمی نشان میدهد مواد غذایی سرشار از لیکوپن میتواند نقش حفاظتی در مقابل سرطان پروستات داشته باشد. لیکوپن یک آنتیاکسیدان است که در گوجه فرنگی و برخی از میوهها و سبزیجات به وفور یافت میشود. توصیه میشود محصولات سویا مانند آجیل، سویا و شیرسویا که حاوی ترکیبات ویژه به نام ایزوفلاونوئیدها هستند و خاصیت ضدسرطانی دارند، در برنامه غذایی گنجانده شود.
یکی از گزینههای دیگر که در سلامت مردان باید مورد توجه قرار گیرد، دریافت آهن است. دریافت آهن از مکملهای مولتی ویتامین-مینرال، نوشیدنیهای ورزشی غنیشده و انرژیزا در مردان باید با احتیاط مصرف شود. به جز مردانی که فقر آهن دارند، دریافت آهن اضافی از منابع ذکر شده میتواند در درازمدت مشکلاتی را به همراه آورد. آهن اضافی میتواند در افزایش احتمال بیماریهای قلبیعروقی و خطر سرطانها در درازمدت نقش داشته باشد.
مصرف بیرویه و سرخود مکملهای غذایی و هورمونها نیز ممکن است بیشتر در مردان مسئلهساز باشد. در مردان تمایل به مصرف مکملهای ورزشی با توجه به تمایل به داشتن بدنی عضلانیتر، بیشتر است و استفاده از هورمونهای آنابولیک و تستوسترون نیز برای افزایش حجم عضله بسیار در میان مردان ورزشکار رواج دارد اما باید اذعان داشت که هرچند این داروهای هورمونی در کوتاهمدت سبب داشتن ظاهر مناسب برای فرد خواهد بود، ولی اثرات جبرانناپذیری ایجاد خواهد کرد. عقیمی، مشکلات هورمونی، پرخاشگری و... از جمله این عوارض است.
مصرف پودرهای پروتئینی نیز به شکل سرخود و یا زیر نظر افراد فاقد صلاحیت میتواند سبب آسیب جدی به کلیه فرد شود.
تصور برخی از افراد پس از رفتن به باشگاههای ورزشی این است که لازمه متناسب بودن بدن الزاما استفاده از این مکملهاست. این در حالی است که چنین مکملهایی باید بر اساس شرایط هر فرد تنظیم شود و نوع معتبر آن از داروخانهها تهیه شود. بنابراین به آقایان ورزشکار توصیه میشود زیر نظر متخصص تغذیه برنامههای غذایی مناسب و مکملهای لازم و استاندارد را دریافت کنند. علاوه بر آن، به هیچ عنوان از مکملهای پودری فلهای که نام و نشانی ندارند، استفاده نکنند.
افزودن دیدگاه جدید