از سربازخانه تا قلب گردشگری اصفهان

شریف همایون، نخستین شهرداری بود که در سال 1305 به فکر مرمت آن افتاد و اقداماتی انجام داد. اما در همان ابتدا با مخالفت صارم‌الدوله مواجه شد که میدان را ملک شخصی خود می‌دانست و منتظر فرصت بود تا آنجا را تصرف کند. از این‌رو با کمک وزیر داخله، شریف همایون را از ریاست بلدیه خلع کرد و میدان به شکل سابق خود بازگشت. در سال 1310 بار دیگر توجه‌ها به سمت میدان نقش جهان معطوف شد.

عریض‌کردن کوچه‌های تنگی که به میدان راه داشت، یکی از مهم‌ترین اقداماتی بود که در این زمان انجام گرفت و حاصل آن پدید آمدن خیابان‌های سپه و حافظ بود. بدین ترتیب میدان، راهی به گذرهای شهری باز کرد و از انزوا خارج شد. در همین سال به همت جلالی حکمران اصفهان، از میدان، نقشه‌ای تهیه کردند.

مهم‌ترین مشکل در راه بازسازی و مرمت میدان همچنان به قوت خود پابرجا بود؛ یعنی ادعای مالکیت صارم‌الدوله. او که میدان را از آن خود می‌دانست برای استحکام ادعایش، آن را وقف دبیرستان صارمیه کرده بود تا درآمد آن به مدرسه مذکور برسد. تلاش‌ها، برای خارج‌کردن میدان از تصرف صارم‌الدوله بی‌نتیجه بود تا اینکه سرانجام شهرداری تصمیم گرفت میدان را از او اجاره کند. درنهایت به موجب قراردادی، میدان به مدت نود سال به شهرداری واگذار و در مقابل شهرداری موظف شد ماهیانه دو هزار و پانصد ریال بابت مال الاجاره به دبیرستان صارمیه بپردازد. بدین ترتیب میدان به اجاره شهرداری درآمد و شهردار توانست با خیال راحت هرگونه تغییراتی را که خواستار آن بود در میدان انجام دهد. شهرداری ابتدا از ساخت حوض میدان شروع کرد. سپس تیرهای چراغ در آنجا نصب و میدان باغچه‌بندی و گل‌کاری شد و خیابان‌ها و وسط میدان را سنگ‌فرش کردند. یک سال بعد، مقرر شد میدان «باغ ملی» شود. به معنای اینکه محلی برای تفرج عموم مردم باشد. سپس دو بانک در آنجا تأسیس، سردر قیصریه مرمت و همه مغازه‌های میدان پس از تعمیر به مردم واگذار شدند. 

در سال 1319 مدیران شهری تصمیم گرفتند مغازه‌های میدان فقط مختص صنایع‌دستی شود. پس از اجرایی شدن این طرح، شهرداری میدان نقش‌جهان را به صورت یک میدان تاریخی و مهم در قلب شهر درآورد که به صورت نمایشگاهی زنده برای گردشگران داخلی و خارجی بود.