یک ساختمان و چندین ادعا!

 داستان اما از جایی شروع شد که برخی انگشت انتقاد به سوی مسئولان ساخت این بنا دراز کردند و مدعی شدند که این ساختمان نیمه‌کاره، سازه‌ای لاکچری و لوکس است که بابت ساخت آن هزینه‌های بالا و نجومی که منبع آن نیز مشخص نیست، صرف شده است؛ آن هم در شرایطی که مردم در وضعیت اقتصادی نابه‌سامانی به سر می‌برند. از سوی دیگر هم، درحال حاضر، 39 حوزه علمیه (مدرسه) در استان وجود دارد که بیش از 8 هزار و پانصد نفر طلبه در آن مشغول به تحصیل هستند و به همین دلیل نیز نیازی به ساخت مرکز جدیدی با این عظمت، احساس نمی‌شود. به گزارش خبرگزاری دانشجو، در همین رابطه، شورای مرکزی تشکل آرمان دانشگاه صنعتی اصفهان در نامه‌ای به آیت‌‌الله‌العظمی مظاهری خواستار شفافیت هزینه‌ها و محل تأمین هزینه‌های ساخت حوزه علمیه در خیابان حافظ این شهرستان شدند. اینگونه که در این نامه آمده است: «وضعیت نابسامان اقتصادی، اختلافات طبقاتی، فقر و فشار اقتصادی حاکم بر مردم، دیگر جای هیچگونه کتمانی ندارد. در این شرایط بدیهی‌ترین توقع از مسئولان و به‌خصوص قشر روحانیت، زهد و ساده‌زیستی آنان است. اهمیت ساده‌زیستی روحانیت موضوعی نیست که پس از گذشت ۴۰ سال از عمر انقلاب نیاز به تأکید داشته باشد و بیانات امام مستضعفین خود به تنهایی برای تمام‌شدن حجت بر همگان کافی است. موجب تأسف است که طی چند سال گذشته در نقاطی از کشور خبر ساخت حوزه‌های علمیه‌ای به گوش می‌رسد که از اهداف والای انقلاب و اسلام دور شده و آغشته به فرهنگ اشرافی شده‌اند و تنها نام حوزه علمیه را یدک می‌کشند و در باطن هیچ شباهتی به آن ندارند. متأسفانه این بار در اصفهان که از دیرباز مهد پرورش علما و عرفای بزرگی بوده است، شاهد ساخت پروژه‌ای عظیم واقع در خیابان حافظ اصفهان، با کاربری حوزه علمیه هستیم و به راستی برای ما، آن هم در این اوضاع نابسامان اقتصادی شوک آور بود! پروژه‌ای که شایعه‌ها و شبهات بسیاری درباره هزینه‌های سرسام آور آن و همچنین محل تأمین این هزینه‌ها وجود دارد. متأسفانه پیگیری‌های تشکل آرمان در خصوص شفاف‌سازی و پاسخ‌گویی به شبهات مطرح شده از طریق نامه‌ای که به صورت خصوصی خدمت حضرت‌عالی ارسال شد و همچنین تماس‌های مکرری که با دفتر حضرت‌عالی داشتیم، به نتیجه‌ای نرسید.» این شورا همچنین برای یافتن پاسخ خود و شفاف‌سازی در این باره، به طرح چندین سؤال از آیت‌الله‌العظمی مظاهری نیز پرداخت؛ از جمله اینکه «حضرت‌عالی چه میزان از جزئیات بنا و کم و کیف هزینه‌ها آگاهی دارید؟ هزینه ساخت این پروژه چطور و از کجا تأمین شده است و هزینه تمام‌شده این بنا با شرح جزئیات آن چقدر بوده است؟ گفته می‌شود از ورود خبرنگاران و مردم به محل حوزه خیابان حافظ جلوگیری می‌شود (در صورت صحت)، دلیل آن چیست؟ با توجه به این که در شهر اصفهان بیش از ده‌ها مدرسه علمیه فعال وجود دارد که هنوز ظرفیتشان تکمیل نشده است، ساخت چنین حوزه عظیمی چه لزومی دارد؟» در خاتمه این نامه نیز  آمده است: «امید داریم با روشنگری شما درباره مسائل مطرح‌شده، مانع نفوذ بیشتر اشرافیت به ساختار حوزه‌های علمیه شویم تا روحانیت با فاصله‌گرفتن از اشرافی‌گری و دنیاگرایی، صدای پابرهنگان و مستضعفان شوند و به گفته اماممان روحانیونی در این حوزه‌ها رشد کنند که “متعهد و تشنه به خون سرمایه‌داران زالوصفت باشند و هرگز با آنان سرشتی نداشته و نخواهد داشت.” همان‌ها که حامیان واقعی محرومان‌اند.»
 در این میان، اما خبرگزاری «رسا» در گزارشی که چندی پیش در رابطه با این ساختمان عریض و طویل منتشر کرد، از قول برخی از منابع آگاه مدعی شد که «روند ساخت به طور مشهودی کند است و هربار هم گفته می‌شود این ساختمان قرار است یک کاربری داشته باشد. زمانی می‌گفتند قرار است مرکز مدیریت حوزه علمیه اصفهان و مرکز خدمات حوزه علمیه اصفهان و چند ساختمان اداری مربوط به حوزه علمیه که به صورت غیرمتمرکز هستند در اینجا تجمیع شوند، بعد از آن گفته می‌شد یک دانشگاه مذهبی وابسته به دفتر تبلیغات است که البته خیلی زود تکذیب شد، حالا هم به آن می‌گویند حوزه علمیه لاکچری، البته کسی هنوز داخل آن را ندیده است و ما نمی‌دانیم واقعا با چه ساختمانی مواجه خواهیم شد؛ اما هرچه هست جایگزینی مناسبی برای آن در نظر گرفته نشده است.» فرد دیگری نیز که مغازه‌داران اطراف این ساختمان است، در این باره گفته: «اینکه برخی شایعه کرده‌اند 100 میلیارد تومان هزینه نازک‌کاری اینجاست هم صحیح نیست؛ این مبلغ بسیار زیادی است، اما من نشانه‌هایی از ورود و خروج مصالح مربوط به تزئینات شیک و گران‌قیمت را در اینجا مشاهده نکرده‌ام، چیزهای چوبی تزئینی و همین‌طور ابزار و لوازمی که برای تزئینات داخلی و امثال اینها را دیده‌ام که به داخل می‌برند.» اما برای یافتن صحت و سقم این ادعاها تمامی حرف‌و حدیث‌ها راجع به ساختمان نیمه‌کاره در خیابان حافظ را به گوش حجت‌الاسلام و المسلمین محمد اعتزازیان، مسئول دفتر پشتیبانی و رفاه مسکن طلاب حوزه علمیه اصفهان رساندیم. او که اصرار به گفت‌وگوی حضوری به همراه عکاس در محل حوزه، برای اطلاع از وضعیت ساختمان و همچنین تکذیب ادعاهای موجود در این باره داشت، به «اصفهان زیبا» گفت: «هشت‌هزار و پانصدمتر از زمین ساختمان حوزه علمیه موقوفه مرحوم آقای «شله‌ای» و تحت نظر اداره اوقاف به شرط ساخت و ساز اجاره شده است. این محل، قبلا بازار سبزی اصفهان بوده که ورودی هشت‌هزار و پانصد متری که اکنون در اختیار حوزه قرار دارد، در داخل کوچه بوده است و عرض یک متر و نیمی دارد. مرحوم آقای «شاهین» تعدادی پلاک زمین از بَر خیابان می‌خرد و خانه‌اش را آنجا بنا می‌سازد؛ ضمن اینکه راه‌های دیگری نیز باز می‌کند تا بتواند با خیابان «حافظ» ارتباط داشته باشد و بازار سبزی را راه‌اندازی کند. پس از اینکه مرحوم شاهین از دنیا می‌رود و بازار سبزی نیز از اینجا به بازار بزرگ میوه‌و‌تره‌بار منتقل می‌شود، این مکان به وراث او می‌رسد. وراث به اداره دارایی بابت مالیات بر ارث بدهکار می‌شوند. بنابراین بخشی از این محل که کارایی تجاری داشته است را بابت بدهی خود به اداره دارایی می‌دهند و این اداره مالک سرقفلی آن می‌شود. بعد از اینکه حوزه تصمیم می‌گیرد مرکزی متناسب با حوزه کهن ایجاد کند، این محل انتخاب می‌شود. کل عرض 13500 مترمربع که هشت‌هزار و 500 متر مربع آن موقوفه و حدود پنج‌‍هزار مترمربع آن خریداری و در همین راستا کار ساخت‌وساز حوزه شروع می‌شود.»

ریالی از وجوهات شرعی خرج حوزه نشده است

یکی از موضوعاتی که منتقدان ساخت حوزه علمیه در نقدهای خود مطرح کرده‌اند، شفاف‌نبودن هزینه‌های ساخت‌و‌ساز این مرکز است؛ هزینه‌های میلیاردی که اعتزازیان در رابطه با آن می‌گوید: «بودجه مصرفی این مکان چه در زمان خریداری املاک و چه در زمان ساخت، صرفا از طریق خیرینی تأمین می‌شود که کمک‌های خود را فقط برای ساخت حوزه پرداخت می‌کنند. تاکنون، هیچ ریالی از وجوهات شرعی در این مکان هزینه نشده است.» برخی نیز معتقدند که ساختمان نیمه‌کاره واقع در خیابان «حافظ»، ساختمانی لوکس و لاکچری است که هم‌خوانی با حوزه علمیه ندارد و نمادی از اشرافیگری است؛ ادعایی که اعتزازیان به آن، اینگونه پاسخ می‌دهد: «اولا واژه لاکچری برای تسویه حساب‌های سیاسی اخیر استفاده می‌شود. عده‌ای می‌گویند ساختمان حوزه دارای استخر و جکوزی و دیگر امکانات است؛ درحالی‌که چنین موضوعی به هیچ‌وجه صحت ندارد و تکذیب می‌شود. این شایعات را عده‌ای با قصد و غرض سیاسی عنوان کرده‌اند. از آنجا که حوزه مکان فرهنگی است و این ساختمان نیز در کنار اماکن تاریخی و پرافتخاری همچون میدان نقش جهان و مسجد امام و شیخ لطف‌الله و عالی‌قاپو قرار دارد، ساخت‌وسازها باید در آن به گونه‌ای باشد که با این امکان، هم‌خوانی داشته باشد. این ساخت وسازها تاکنون با کمترین هزینه انجام گرفته است. تنها ساخت یک سالن آمفی‌تئاتر در این ساختمان، پیش‌بینی شده است. زیرا حوزه تا به الان، جای متمرکزی نداشته است و برای اجرای برنامه‌های خود از سالن‌های متفرقه استفاده می‌کرده است؛ درواقع حوزه کهن که دارای مدارس متعدد در سطح شهر اصفهان است، مرکز اداری برای پاسخ‌گویی به نیازش را ندارد و در فقر محیطی به سر می‌برد.» چرا که «حوزه‌های علمیه‌ای که در سطح شهر قرار دارند، همانند مدارس آموزش و پرورش در سطح شهر هستند و این ساختمان، اداره مرکزی است؛ مثل اداره کل آموزش و پرورش. حوزه تاکنون ساختمان متمرکزی برای اداره آن‌ها نداشته است؛ هرچند این بنا هم جوابگوی کامل نیاز حوزه نیست، زیرا اکثر شهرستان‌های تابعه استان زیر مجموعه حوزه علمیه اصفهان هستند.»