از زمان آغازبه‌کار در معاونت فرهنگی و سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان چه اولویت‌هایی را در دستور کار خود قرار دادید؟
از ابتدای دوره پنجم شورای اسلامی شهر اصفهان قرار بود طبق سیاست‌های شورا و برنامه شهردار محترم و همچنین بر مبنای اسناد بالادستی و تجارب معاونت فرهنگی شهرداری در ادوار گذشته، برنامه‌ای را تدوین کنیم که این برنامه باید معطوف به هدف باشد؛ بنابراین هدف معاونت فرهنگی شهرداری رسیدن به بهره‌وری فرهنگی و اجتماعی تعیین شد. کارایی و اثربخشی، دو مؤلفه بهره‌وری است. در حوزه اثربخشی لازم بود برنامه مسئله‌محوری را تدوین کنیم و برای ما مهم بود که این برنامه ناظر بر مسائل شهری باشد. رسیدن به شهر فرهنگی با شاخص‌های زیست‌پذیری، مــعنــاگرایــی و حــیــات‌مـحــوری جــزء برنامه‌های شهردار اصفهان بود و بر این مبنا، در حوزه کارایی برنامه «شهروندی فرهنگی» را تدوین کردیم که حدود شش ماه طول کشید و با مبانی نظری محکم و استناد بر آمارهای رسمی 201 مسئله در شهر اصفهان احصا شد که با توجه به گستردگی حوزه‌های مختلف ســـازمــان که متکفل مأموریت‌های متنوعی هستند، در هیئت‌مدیره پس از بررسی‌های گوناگون و برگزاری جلسات با کارشناسان درنهایت به 26 مسئله رسیدیم. پس نخستین‌گام این بود که بر مبنای برنامه تدوینی شهروندی فرهنگی که شامل شش هدف شهروند مطالبه‌گر، شهروند اخلاق‌مدار، شهروند هویت‌مدار، شهروند سالم، شهروند مشارکت‌جو و پویا و شهروند خلاق است به 241 مسئله رسیدیم و برنامه مبسوطی را بر مبنای واقعیت‌های اجتماعی و فرهنگی موجود در شهر که کلیتی زنده و شامل محلات و مناطقی است که هویت‌های خاص خود را دارند، تدوین کرده و از حوزه‌های گوناگون سازمان مأموریت‌هایی را مطالبه کردیم که توسط برنامه شهروندی فرهنگی مشخص شده بود؛ بنابراین نــخســتیــن بــرنامـــه ما هدفمندکردن برنامه‌ها متناسب با مسائل در هر نقطه شهر بود که اجرای سند شهروندی فرهنگی نخستین بار در اصفهان انجام شد. گام دوم در حوزه کارایی برداشته شد؛ یعنی در کنار کار خوب کردن، خوب کار کردن را هم انجام دهیم. برای این منظور شهر باید فهم‌پذیر می‌شد. 96 اطلس در شش موضوع تهیه کردیم و در آن‌ها تمام مناطق و محلات شهر اصفهان را ازنظر مسائل اجتماعی به‌صورت گویا درآوردیم که به چند دلیل اتفاق مبارکی بود؛ یکی اینکه برای کاهش هزینه‌های تعاملی و اقتصادی باید ببینیم در کدام نقطه شهر با چه هدفی و معطوف به کدام مسئله می‌خواهیم کار کنیم تا تابع سلایق مدیریتی نشویم. اطلس‌های شش‌گانه با موضوع‌های خانواده، شهروندی، آمایش وضعیت اجتماعی زنان، سلامت و امنیت اجتماعی در این زمینه به ما کمک کرد؛ همچنین مسئله حاشیه‌نشینی جغرافیایی و فرهنگی از سه زاویه جامعه‌شناسی تعامل‌گرا، کارکردگرا و تعارض‌گرا بررسی شد. امروز افتخار داریم در حوزه معاونت فرهنگی شهرداری ازنظر پژوهشی به مرجعیت تخصصی و کارشناسی رسیدیم. دومین برکت میمون سند شهروندی فرهنگی و اطلس‌های شش‌گانه این بود که می‌توانست در شهر میان کنشگران دولتی و مدنی اجماعی برای حل مسائل شهر به‌وجود آورد. این اطلس‌ها باعث شد از واقعیت‌هایی درباره شهر پرده‌برداری کنیم تا دیگران را نیز با خود هم‌افزا و هم‌جهت کنیم.
پس از طی مرحله مطالعات و تدوین برنامه چه اقداماتی در مرحله اجرا انجام شد؟
پس از انجام این مطالعات باید به مرحله اجرا وارد می‌شدیم. هدف این بود که میزان مشارکت را افزایش دهیم؛ بــا ایــن فــرض که مــردم نــبــایـــد مصرف‌کننده محصولات اجتماعی و فرهنگی باشند؛ بلکه خودشان باید مولد باشند و ما نقش تدبیرگر و تسهیلگر را ایفا کنیم. از ابتدا بر این رویکرد انگشت تأکید گذاشتیم که شهرداری نهادی صرفا خدماتی نیست؛ بلکه نهادی اجتماعی، توان‌افزا و مهارت‌آفرین است که باید بتواند تسهیلگر کنش فعالانه شهروندان در شهر برای ایجاد فضای بهزیستی فرهنگی و نشاط اجتماعی باشد؛ همچنین باید در جهت افزایش خلاقیت فرهنگی که با رویکرد اجتماعی به آن نگاه می‌کردیم، تلاش انجام می‌دادیم. رویکرد بعدی ما رفتن به‌سوی برنامه‌های عرصه‌محور بود؛ با این فرض که تمام معابر شهر خانه فرهنگ هستند و اگر بخواهیم بنشینیم مخاطبی به خانه‌های فرهنگ بیاید و سپس به او خدمات بدهیم، قطعا با چالش بهره‌برداری از ساختارهای فرهنگی خود روبه‌رو می‌شویم؛ بنابراین حوزه‌های فرهنگی باید مخاطبان خود را در معابر شهر پیدا می‌کردند و برنامه‌ها به استقبال مخاطبان می‌رفت؛ همچنین اعتقاد داشتیم معاونت فرهنگی شهرداری باید به حقوق فرهنگی شهروندان احترام بگذارد؛ به این معنا که شهروندان اخلاقا حق دارند در هر نقطه‌ای از شهر با طی کمترین مسافت و زمان ممکن به خدمات فرهنگی دسترسی پیدا کنند. از طرف دیگر، اگر بخواهیم فرهنگی مولد و پویا داشته باشیم، باید هم به مشارکت‌جویی اجتماعی و هم به اقتصاد فرهنگ فکر می‌کردیم؛ به این معنا که آغوش خود را گشاده‌تر کنیم، دست از تولی‌گری برداریم و تسهیلگر شویم و اجازه دهیم مولدان فرهنگ به‌عنوان بازار اولیه با بازار ثانویه ارتباط پیداکرده و مولد و اثر فرهنگی در ارتباط با مخاطب بتواند خود را بازتولید کند. از همان ابتدای این دوره کارگروه اقتصاد فرهنگ را تشکیل دادیم و تلاش کردیم معاونت فرهنگی و سازمان فرهنگی‌اجتــمــاعی شهرداری اصفهان قابلیت‌های خود در این زمینه را نشان دهد. ازجمله این اقدامات بازآفرینی 30 مجموعه بود. 20 مجموعه در گذشته و 10 مجموعه در تیرماه سال جاری افتتاح می‌شود که با مشارکت بخش خصوصی و با رعایت تمام دستورالعمل‌ها و مصوبات شورای شهر بازآفرینی شد. برخی از این مراکز در طول سالیان مرمت نشده و دچار خستگی کالبد شده و دیگر شهرهای کشور نیز مایل بودند از نسخه اصفهان، به‌خصوص در حوزه ورزشی، استفاده کنند. هم‌اکنون با تلاش معاونت مالی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری و همراهی سایر حوزه‌ها، درآمد سازمان از 14میلیارد به حدود 25میلیارد در شرایط اقتصادی تحریمی و شیوع کرونا رسیده است. حوزه مالی و درآمد از فرهنگی‌ترین بخش‌های سازمان است. یکی دیگر از اقدامات آن، ارزش‌آفرینی برای تبلیغات شهر بود. بر مبنای گفته شهردار محترم، تمام تلاش ما این بود که از ترک تشریفات پرهیز کرده و از مجاری قانونی ظرفیت‌های تبلیغاتی سازمان را واگذار کنیم که از طریق مزایده، ارزش تبلیغاتی شهر اصفهان از یک‌میلیارد به پنج‌میلیارد تومان افزایش یافت؛ همچنین به همان میزانی که آغوش خود را باز کردیم تا به‌جای متولی‌گری در امر فرهنگ تسهیلگر آن باشیم، مشارکت جلب کردیم و اگر یک میلیارد و 400 میلیون تومان در سال 98 در حوزه سلامت سازمان هزینه شده به همان میزان جلب مشارکت داشتیم. در حوزه برنامه‌ای و اقتصاد فرهنگ تلاش کردیم برای محصولات سازمان ارزش‌آفرینی کنیم. یکی از برنامه‌های تولیدی سازمان با نام «منارجنبان2» توسط فیلیمو خریداری شد. البته اعتقاد داریم نخستین‌گام‌های خود را در حوزه اقتصاد فرهنگ برداشته و برمی‌داریم . امیدوارم بتوانیم این نگاه را که می‌تواند به خلاقیت فرهنگی شهر کمک کند، ادامه دهیم و مدیرانی که بر سر کار می‌آیند، این مسیر را ادامه دهند؛ همچنین در زمان شیوع کرونا با کمک نهادهای مدنی شهر اصفهان و با صرف کمترین هزینه از سوی شهرداری در دو نمایشگاه اثرگذار بین‌المللی (نمایشگاه CIIE شانگهای و نمایشگاه نانجینگ) شرکت کردیم. از طرف دیگر، نگاهی که به خواهرخواندگی در حوزه روابط بین‌الملل داشتیم (که اداره‌کل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری آن را پیگیری می‌کند) و در حوزه هم‌پیوندی، بسترساز اقدامات خوبی در حوزه اقتصاد فرهنگ شدیم. طبیعتابرای هرگونه توسعه پایدار نیازمند ایجاد زنجیره ارزش قدرتمند هستیم که در چهارچوب مرزهای جغرافیایی محدود یک شهر تعریف نمی‌شود. هم‌اکنون با محوریت و تسهیلگری شهرداری و تلاش خیران اصفهان یکی از محروم‌ترین نقاط کشور (شهر بنت سیستان و بلوچستان) در حال مرتبط شدن با یکی از توسعه‌یافته‌ترین شهرهای ایران و ازآنجا به جهان است. خیران اصفهانی در حال ساخت یک بیمارستان در بنت هستند که قرار است پزشکان اصفهانی در آن مشغول‌به‌کار شوند؛ در اصفهان نیز مکانی برای عرضه محصولات فرهنگی بنت در نظر گرفته شده است. هم‌اکنون در شهر بنت خیابانی به نام اصفهان، پلی به نام سی‌وسه‌پل و تیم فوتبالی به نام سپاهان وجود دارد که این‌ها هم‌بسته‌های اقتصاد فرهنگ است؛ همچنین برای توسعه اقتصاد فــرهــنــگ از الگوی کانــون‌هــای میان‌فرهنگی در جاده ابریشم استفاده کرده و معتقد بودیم اگر توسعه پایدار نیاز به شکل‌گیری زنجیره ارزش در سه سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی دارد، اصفهان باید کانون میان‌فرهنگی ایران، منطقه و جهان شود. به همین دلیل تا پیش از شیوع ویروس کرونا چند نمایشگاه بین‌المللی در موزه هنرهای معاصر اصفهان برگزار کرده و برای نخستین‌بار در کشور طرح «شب فرهنگی اصفهان در تبریز» را برگزار کردیم که قرار بود شب فرهنگی اصفهان در شیراز و رشت و شب فرهنگی تبریز در اصفهان نیز برگزار شود که با شیوع ویروس کرونا متوقف شد؛ اما این راه می‌تواند ادامه پیدا کند. در این رویداد، تئاتر و سایر برنامه‌های فرهنگی و همچنین صنایع‌دستی اصفهان به نمایش درآمد. از طرف دیگر، میان موزه هنر شانگهای و موزه هنرهای معاصر اصفهان پل ارتباطی برقرار کرده و برای حضور کودکان اصفهانی در دو رویداد بین‌المللی زمینه‌سازی کردیم که آثار نقاشی آن‌ها به جشنواره شهرهای صلح‌جو و جشنواره جاده ابریشم ارسال و حائز رتبه شدند. در دو سمینار جاده ابریشم چین به‌صورت حضوری و در دوره کرونا در یک سمینار به‌صورت آنلاین شرکت کردیم که در ادامه هیئت چینی نیز به اصفهان سفر کرد؛ همچنین در دوران شیوع کرونا چه از سوی اداره‌کل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری و چه از طرف معاونت فرهنگی شهرداری اصفهان ارتباط‌های خوبی با خواهرخوانده‌ها ایجاد شد. تجارب خود در حوزه کرونا و همچنین بسته‌هایی حاوی صنایع‌دستی اصفهان با موضوع کرونا را برای آن‌ها ارسال کردیم که برای کلان‌شهرهای کشور نیز ارسال شد و بازتاب بسیار خوبی داشت. درمجموع اگر بخواهیم در اقتصاد فرهنگ حرف برای گفتن داشته باشیم، نباید از یاد ببریم که اصفهان نباید دچار «خودمحقق‌شده» شود؛ یعنی در خود گیر کند و دور باطل بزند؛ بلکه باید چون گذشته کانون گفت‌وگوی فرهنگی در کشور و در چشم‌اندازی بلندتر، در جهان شود. سال گذشته دو تفاهم‌نامه میان شهرهای اصفهان، یزد و شیراز به‌عنوان مثلث گردشگری جنوب و شهرهای اصفهان، رشت و مشهد به‌عنوان مثلث گردشگری شمال امضا کردیم. هرچه پیوندهای ظریف خود در بعد ملی و جهانی را گسترش دهیم، می‌توانیم اقتصاد فرهنگ اصفهان را بالنده کنیم و اقتصاد فرهنگ می‌تواند جایگزین بسیاری از درآمدهای تعریف‌شده و سنتی شهر برای اداره آن شود؛ همچنین 10 فیلم از سوی اداره گردشگری و 10 فیلم درباره اصفهان توسط اداره‌کل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری ساخته و در شبکه‌های جهانی، به‌خصوص کشور چین و کره، پخش شد که تولیدات سازمان در این خصوص، به‌ویژه در نمایشگاه فیتورمادرید و شبکه KBS،
پخش شد و تأثیرات جالبی بر جای نهاد. یکی از افتخارهای ما در این دوره این بود که تعامل ما با کلان‌شهرهای کشور به‌صورت فرایندی و تعریف‌شده بسیار زیاد بود؛ حتی با شانگهای که خواهرخوانده اصفهان نبود، ارتباط برقرار کردیم که زمینه ارتباطات فرهنگی را برای ما ایجاد کرد. قرار بود شهر اصفهان در سه حوزه ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به کانون فرهنگی تبدیل شود؛ برخی برنامه‌های ما مانند برگزاری شب ادبی با افغانستان در اصفهان در همین راستا بود. برای رسیدن به این هدف، اصفهان باید شهری رویدادمحور می‌شد. رویدادهایی که به‌جز جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان در بعد ملی دیده شد، جشنواره ملی «شهر من» و جشنواره ملی نمایشنامه‌نویسی کودکان و نوجوانان با عنوان «بادکنک طلایی» است. محصول دو دوره جشنواره شهر من در حوزه شعر و داستان 120 عنوان کتاب آماده چاپ با موضوع‌های گوناگون شهری و محصول جشنواره نمایشنامه‌نویسی کودکان و نوجوانان نیز هفت جلد کتاب بوده است؛ همچنین جشنواره ملی کمانک در حوزه هنرهای تجسمی برگزار شد. 793 اثر نقاشی و مجسمه از کودکان سراسر کشور به دومین دوره آن ارسال شد. یکی از این آثار از سراوان سیستان و بلوچستان (یکی از دورترین نقاط کشور) به دست سازمان رسید؛ همچنین جشنواره بین‌المللی ادبی جمالزاده نیز اعتبار ویژه خود را پیداکرده است؛ جشنواره ملی کارآوا نیز نتایج بسیار خوبی ازنظر هویتی بر جا گذاشت. این رویدادها که با اقبال زیادی مواجه شده، کمک می‌کند شهری رویدادمحور با فرهنگ پویا داشته باشیم تا اقتصاد فرهنگ در آن شکوفا شود. در حوزه حقوق فرهنگی، جام مولای عرشیان را که در گذشته تنها در یک رشته ورزشی (فوتسال) برگزار می‌شد، با نگاهی ویژه برای پوشش تمام شهروندان با تمام سلایق ورزشی با عنوان «جام مولای عرشیان و بانوی قدسیان» با حضور 38 رشته ورزشی برگزار کردیم که در سال 98 با کمک معاونت ورزشی سازمان حدود دوهزار گواهی‌نامه و جام در آن توزیع شد؛ حتی در زمان شیوع کرونا نیز این اقدام در فضای مجازی ادامه یافت. کودکان معلول قطع‌نخاع را نیز فراموش نکرده و مسابقات بوچیا، ویژه آن‌ها برگزار شد. در تابستان 98 و برای احترام به حقوق فرهنگی شهروندان، 400 برنامه عرصه‌محور با همکاری معاونت‌های فرهنگی‌اجتماعی مناطق و معاونت ورزشی‌تــفریــحــی در مــحــلات شــهــر برگزار شد و برنامه‌های فراغتی درب خانه‌های مردم را کوبید. پس از شیوع کرونا، تا جایی که امکان داشت این اقدام را نیز ادامه دادیم؛ همچنین برنامه محله‌های عمودی که توسط معاونت اجتماعی برگزار شد، چنین ویژگی‌هایی داشت؛ حتی از مجتمع‌های مسکونی غافل نبودیم؛ چون معتقد بودیم شهروندان محق هستند در هر گوشه شهر اصفهان از این برنامه‌ها بهره‌مند شوند. البته این نکته را اضافه کنم که با ظرفیت کارشناسی سازمان و قابلیت انعطاف بالای آن در ایام کرونا، سازمان قابلیت خود را در فضای مجازی نیز به محک آزمون گذاشت و از این طریق برنامه‌ها نه‌تنها به درب خانه‌های شهروندان، بلکه به درون خانه‌ها راه یافت.
در زمان شیوع ویروس کرونا چه اقدامات دیگری متناسب با شرایط به‌وجود آمده انجام دادید؟
در حوزه سلامت، به‌خصوص پس از شیوع کرونا، تقریبا 16 دوره تبلیغات انجام دادیم. تعداد زیادی بسته تبلیغاتی، شامل پوستر و بروشورهای آموزشی در میان مردم توزیع شد که به اصفهان محدود نشد و این محصولات حتی تا شهر میبد یزد هم رفت. یکی از اقدامات اساسی معاونت فرهنگی شهرداری که مانند پروژه تحقیقاتی درباره حاشیه‌نشینی در کشور بی‌نظیر بود و در شورای اجتماعی وزارت کشور به‌عنوان نمونه‌ای موفق در کلان‌شهرها ارائه شد، این بود که در همان ابتدای شیوع کرونا با استفاده از قابلیت کارشناسی خود در سازمان، کرونا را یک پدیده اجتماعی دیدیم. در فروردین 99 نخستین نسخه چاپی پژوهش جامعه‌شناسی کرونا به‌عنوان یک پدیده اجتماعی متناسب با مأموریت‌های محوله به شهرداری‌ها را ارائه دادیم که از سوی سازمان شهرداری‌ها و مجمع کلان‌شهرهای کشور به شهرداری‌های ایران ارسال و ابلاغ شد؛ چون مهم بود بدانیم که شهرداری‌ها در مقابل این پدیده که به‌جز سلامت جسمی، سلامت فردی و اجتماعی را نیز مورد هجمه قرار داده بود، چه اقداماتی باید انجام دهند. در چهار سال اخیر و به‌خصوص در زمان شیوع کرونا 626 کارگاه رایگان در 28 عنوان و 1419 عنوان کلاس با 9756 ساعت آموزش از سوی اداره سلامت برگزار شد.
می‌توانید به تعداد اقدامات و برنامه‌های اجراشده در چهار سال گذشته به‌صورت آماری اشاره‌کنید؟
سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان در سال 97، 2025 عنوان برنامه و در سال 98، 2945 عنوان برنامه برگزار کرد که در سال 99 باوجود شدت‌یافتن کرونا 2160 عنوان برنامه بود. 589 عنوان کتاب در حوزه‌های گوناگون متناسب با اهداف تولید شد که 56 اثر آن فقط کتاب‌های نقره‌ای و طلایی شهروندی است که مردم‌خوان و مدیرخوان است. همچنین شش عنوان کتاب در حوزه اصول برنامه‌ریزی در پساکرونا به چاپ رسید که قابلیت انعطاف شهرداری را نشان داد که به‌صورت زیرساختی و علمی با مسئله اجتماعی و فرهنگی مواجه می‌شود. سازمان 554 رویداد محلی موضوع‌محور برگزار کرد که 225 مورد در مناطق برگزار شد؛ از 877 تئاتر و نمایش حمایت کردیم و حدود 4947 برنامه میدانی برگزار شد. ساخت 1928 عنوان تولیدهای ویدئویی، کلیپ و…، تولید 332 موشن‌گرافی، 123 انیمیشن، 126 سرود، 1739 پادکست، 149 مستند و تاریخ شفاهی، 171 پک آموزشی، 10 مورد طراحی ویژه‌برنامه و جشنواره‌های بین‌المللی، اجرای 120 کنسرت موسیقی، 455 مورد برگزاری نمایشگاه، حمایت از تهیه 401 فیلم کوتاه و بلند، ایجاد 32 سامانه الکترونیک و عقد 121 عنوان تفاهم‌نامه از دیگر اقدامات سازمان در چهار سال گذشته بود. این یعنی برای به ارمغان آوردن بهزیستی فرهنگی برای شهروندان که نتیجه آن نشاط اجتماعی باشد، دست کمک به‌سوی سایر کنشگران دراز کردیم و بیشترین هم‌افزایی و هم‌کنشی را انجام دادیم. برخی از این تفاهم‌نامه‌ها با نهادهای غیردولتی و مدنی مانند انجمن نمایش اصفهان امضا شد. این هم‌افزایی موجب می‌شود یکی از معاونت‌های فرهنگی کلان‌شهرها که در تمام کشور توانسته از طریق شبکه شاد اثرگذار بوده و تولید محتوایی مناسب داشته باشد؛ معاونت فرهنگی شهرداری اصفهان باشد. اداره شهروندی سازمان در این زمینه بسیار فعال بوده است.
مهم‌ترین اقدامات سازمان در چهار سال گذشته در حوزه اجتماعی چه بود؟
در حوزه اجتماعی، افتتاح چهار دفتر تسهیلگری از دیگر اقدامات مهم بود تا بتوانیم با کمک نهادهای مدنی مشکلات اجتماعی را رفع کنیم. با توجه به مصوبه شورای شهر و لایحه شبکه‌سازی محلات، اقدامات خوبی انجام‌شده تا با کمک کنشگران محلی گره‌های اجتماعی را در محلات باز کنیم. برای نخستین‌بار سایت سمن‌های فعال در حوزه اجتماعی راه‌اندازی شد. در این دوره اصفهان به‌عنوان شهر دوستدار سالمند معرفی شد و اقداماتی که در این حوزه در اصفهان انجام شد، به 800 شهر دیگر جهان ارسال شد؛ همچنین 15 جلد فرهنگ‌نامه بزرگ شهروندی در 17 موضوع با هدف ساده‌سازی قوانین و حقوق مردم در بخش‌های گوناگون شهرداری و خارج از شهرداری تولید کردیم. در سال 98 و پیش از شیوع کرونا یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های عرصه‌محور در کشور با عنوان «میدان تا میدان» را با حضور 700 بازیگر و در طول سه کیلومتر برگزار کردیم که قرار بود در سال 99 در مسیر جاده ابریشم از اصفهان تا ورزنه به همراه برنامه پل تا پل اجرا شود ؛ اما انجام نشد. همچنین با ایجاد 366 کانون سلامت و عضویت 8920 شهروند، شبکه سلامت شهر را تشکیل دادیم. در این دوره، آیین‌نامه مساعدت به مساجد شهر تدوین و سامانه «هر شهروند، یک داوطلب» بهره‌برداری شد. برای جذب بیشترین مشارکت شهروندان نزدیک به 70 مرکز خود را به نهادهای مدنی و فعالان اجتماعی واگذار کرده‌ایم تا با کمترین هزینه، بیشترین اثرگذاری را روی مخاطب داشته باشیم. تولید سامانه شهروندی، تولید بسته آموزشی کارآفرینی زنان با نام «بانوان؛ یاوران اقتصاد»، اجرای طرح به وقت مادری و راه‌اندازی رادیو مادرانه از دیگر اقدامات معاونت اجتماعی سازمان بود. طرح «کلاس شهر» از سوی معاونت اجتماعی سازمان با همکاری آموزش‌وپرورش اجرا شد که از سوی وزارتخانه مصوبه گرفت. هم‌اکنون 70هزار دانش‌آموز اول و ششم ابتدایی در استان اصفهان ذیل آموزش این طرح هستند. معاونت ورزشی نیز درصدد است با همکاری آمـــوزش‌وپـــرورش از ظــرفــیــت‌های ورزشی آن استفاده کرده تا شهر فعال و شهروند فعال را محقق کنند. از طرف دیگر، هم‌اکنون 150 ایستگاه ورزش صبحگاهی در شهر فعال است که در حال افزایش آن‌ها هستیم. در چهار سال اخیر 40 عنوان کتابچه‌فیروزه‌ای متناسب با واقعیت‌های اجتماعی چاپ و بر مبنای هر یک، محصولاتی مانند موشن‌گرافی، کلیپ و بروشور تولید شد که موردتوجه دستگاه‌های استان قرار گرفت. در حوزه گردشگری به‌جز 10 فیلمی که به 10 زبان دنیا تولید شد، کتاب‌های زیادی چاپ شد و برای بازار فرانسه که بیشترین گردشگر را در اصفهان دارد، کتاب کودک تولید کردیم؛ همچنین با دستور معاون استاندار و با همکاری اتاق بازرگانی و دفتر یونسکو، تیمی پژوهشی برای ارائه راهکارهای عملیاتی درباره صنایع‌دستی در دوران کرونا تشکیل و محصول آن به زیور طبع آراسته شد.
چه اقداماتی در حوزه فرهنگی انجام شد؟
در حوزه معاونت فرهنگی سازمان، راه‌انــدازی پــرتـــال کتــابخانه‌هــا و سالن‌های مطالعه شهرداری اصفهان، عقد تفاهم‌نامه با کتابخانه ملی که موجب بازگشت بسیاری از جراید اصفهان به کتابخانه مرکزی شد، راه‌اندازی چند کتابخانه ازجمله در دو بیمارستان، راه‌اندازی واحد مبادله کتاب شهروند در کتابخانه میرداماد و ایجاد طرح کتاب در خانه و کودک کتابدار انجام شد؛ همچنین تلاش کردیم شهروند بامهارت داشته باشیم و اقدامات بسیار خوبی ازجمله راه‌اندازی وب‌سایت «توان هفت» در راستای ایجاد اکوسیستم کارآفرینی با 400 ساعت آموزش در 80 سرفصل طراحی شد که در سه بسته آموزشی کارآفرین‌پروری معلمان و مدیران، کارآفرین‌پروری والدین 1 و 2 و کارآفرین‌پروری کودکان و نوجوانان ارائه شد؛ همچنین بسته آموزشی از مهارت تا اشتغال و هفت سکوی ردپا ویژه نوجوانان تولید شد.مفتخریم نوجوانان در رویداد ردپا پروژه‌هایی ارائه دادند که گره از مشکلات شهر باز می‌کرد؛ یک نمونه آن به ثبت اختراع هم توصیه شد. همچنین بسته آموزشی مهارت‌های زندگی به کودکان با عنوان «10 گنج طلا» تولید شد.
برای داشتن شهر فرهنگی باید شهروند دارای مهارت داشته باشیم. طبق نظر شهردار اصفهان در فرایند توسعه پایدار، شهروندان، کودکان و سالمندان تنها موضوع توسعه پایدار نیستند؛ بلکه کارگزاران آن هستند. با این رویکرد باید کودکان بامهارت داشته باشیم که بتوانند در مدیریت شهر مداخله کنند و این بسته آموزشی بسیار مهم است. فراهم‌کردن زمینه شرکت کودکان اصفهانی در جشنواره بین‌المللی نقاشی ژاپن (شهرهای صلح‌جو) و جایزه دوستی جاده ابریشم توسط معاونت فرهنگی نشان می‌دهد که می‌خواهد به شخصیت کودک اصفهانی بعد جهانی دهد؛ همچنین تنها در سال 99، 167 عنوان برنامه در حوزه شهر دوستدار کودک برگزار کردیم. در برنامه «به وقت نوجوانی» 1500 نوجوان شرکت کردند که 36هزار نفر-ساعت آموزش در 10 کانون به نوجوانان ارائه شد. حاصل آن، نوجوانان بامهارتی بودند که برنامه اینترنتی «همودو» را با موضوع‌های مبتلابه نوجوانان تولید کردند که باعث افتخار شهرداری اصفهان بود. عقد تفاهم‌نامه میان فرهنگ‌سرای پایداری با دفتر تبلیغات اسلامی و سپاه صاحب‌الزمان (عج)، آشنایی 20 هزار نوجوان با شهدا در طرح فرمانده دل‌ها و تولید کلیپ‌های آموزشی رساآموز با همکاری استادان دانشگاه تهران برای افزایش سواد رسانه‌ای کودکان و نوجوانان از دیگر اقدامات معاونت فرهنگی سازمان بوده است.
در حوزه هنری چه اتفاقی رخ داد؟
در حوزه هنری، در برنامه «نای نی» تلاش کردیم هویت آوازی شهر اصفهان، به‌خصوص با حضور مداحان پیش‌کسوت، را نشان دهیم؛ همچنین پیچینگ‌هایی در حوزه تئاتر و صنعت سینما برگزار کردیم. حامیان مالی و تهیه‌کننده آثار مشخص شدند؛ درضمن زمینه‌ای را فراهم کردیم که مولد، اثر و مخاطب در یک زنجیره به هم متصل شوند. چاپ مجموعه‌داستان‌های چهارگاه در چهار مجلد، برگزاری جشنواره بین‌المللی شعر فجر، تهیه مستند تاریخ شفاهی در پنج فاز و چاپ کتاب‌های گوناگون از دیگر اقدامات این حوزه بود؛ همچنین تمام اقلام موزه‌ای موجود در گنجینه‌های موزه هنرهای معاصر اصفهان کدگذاری و مستندسازی شد و هدایای موزه‌ای ازجمله مجسمه «فضانورد افتاده» برای نخستین‌بار در آسیا به موزه هنرهای معاصر اصفهان اهدا شد.
بـــرنـــامـــه ســـازمـــان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان در این مدت برای توسعه زیرساخت‌ها چه بود؟
برای افزایش فضای فرهنگی و ورزشی در بُعد زیرساختی، در چهار سال اخیر پنج مجموعه فرهنگی ایجاد شد که شامل مجموعه‌های فرهنگی‌ورزشی شاهنامه در منطقه 7 و شهید کشوری در منطقه 6، مجموعه فرهنگی شهرک رسالت در منطقه 2، طراحی تئاتر شهر در منطقه 3 و طراحی مجموعه گل نرگس بود؛ همچنین هفت مجموعه ورزشی احداث و 9 مجموعه ورزشی و 50 مجموعه فرهنگی سامان‌دهی شد. در تلاش هستیم شش زمین ورزشی روباز در مناطق 4، 6، 8، 9 و 13 به مجموعه‌های موجود اضافه کنیم؛ درضمن بیش از 20 مجموعه ورزشی روباز را نیز سامان‌دهی کردیم.
به اقدامات خود در حوزه نیروی انسانی، آموزش و حقوق و مزایای کارکنان نیز اشاره کنید.
در ابتدای شروع به کار، با یک معاونت فرهنگی و دو سازمان فرهنگی‌تفریحی و سازمان ورزش سروکار داشتم. مسئولیت من، معاون فرهنگی شهردار و رئیس سازمان فرهنگی،اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان شد که چارت آن پاسخ‌گوی اقدامات سازمان با 265 نیرو نبود و در اساسنامه آن شرح شغل بسیاری از نیروها مشخص نبود. بخش دبیرخانه و آموزش نداشتیم و نقطه اتصال ما با معاونت‌های فرهنگی مناطق مشخص نبود که هنوز هم نیست؛ بنابراین باید ساختار حجیمی را به سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری تبدیل می‌کردیم. سه سمتی که با هم ادغام شد، هزینه‌های تعاملی داشت، چارت درهم‌آمیخته بود و باید هم نقش رئیس سازمان را ایفا می‌کردم و هم معاون شهردار را. با رفت‌وآمدهایی که به تهران داشتیم، تلاش کردیم این تعارض را رفع کنیم. به نظر من در کنار این فشارها، مجموعه اقدامات سازمان بسیار خوب بوده است.باید این مورد را هم اضافه کنم که سازمان به‌عنوان نخستین سازمان شهرداری و برای اولین‌بار در طول تاریخ خود طرح ارزیابی را نیز بین حوزه‌های مختلف بر مبنای مدل تعالی در دست اجرا دارد؛ به‌طوری‌که در طرح تعالی سازمانی سال گذشته و امسال رتبه خوبی به‌دست آوردیم. اهدای لوح تقدیر سه‌ستاره‌ای به سازمان بیانگر حرکتی رو به رشد است. در حوزه‌های آموزش کارکنان و شهروندان، امور رفاهی، منابع انسانی و دبیرخانه نیز اتفاق‌های خوبی افتاده است. شهروندان و کارکنان می‌توانند در تمام مراکز تخصصی و محله‌محور سازمان بر اساس علاقه‌مندی و نزدیکی به محل سکونت، به‌صورت اینترنتی ثبت‌نام کنند؛ همچنین دوره‌های مجازی نیز راه‌اندازی شد که در حال برگزاری است. در حوزه منابع‌انسانی فرد را از بدو استخدام تا بازنشستگی تحت‌پوشش داریم. نیروهایی در سازمان استخدام شده بودند. از آن‌ها آزمون‌های شغلی و تست‌های روان‌شناسی گرفتیم که در کنار مدرک تحصیلی و تجارب آن‌ها قرارگرفت و تطبیق شغل و شاغل انجام شد؛ همچنین احکام پرسنلی ما و حقوق و مزایای کارکنان با شهرداری منطبق شد.بر این اساس، کارکنان سازمان پس از بازنشستگی عضو کانون بازنشستگان شهرداری شده و از مزایا و رفاهیات بازنشستگان رسمی شهرداری بهره‌مند می‌شوند. تنها سازمان شهرداری هستیم که فوق‌العاده ویژه را که مخصوص تسری‌های پیمانی است، به کارکنان قراردادی پرداخت کردیم. در این دوره رفاهیات پرسنل از سه میلیارد و 400 میلیون تومان در سال 97 به پنج‌میلیارد تومان در سال 99 و هفت‌میلیارد تومان در سال 1400 رسید. برای ارائه رفاهیات سامانه نیز نیازسنجی و نظرسنجی از کارکنان داریم. برای نخستین‌بار کمیته انضباطی سازمان با مجوز قانونی تشکیل شد و احکام آن جنبه قانونی پیدا کرد. در حوزه آموزش، نیازسنجی آموزشی برای کارکنان از واحدهای سازمان، پرداخت پاداش آموزشی به کارکنان، ارزشیابی کارکنان به‌صورت الکترونیک، تدوین ساختار سازمان متناسب با نیازها و سازوکارهای عملیاتی سازمان و تدوین شرح وظایف کارکنان و ابلاغ آن، تدوین دستورالعمل‌ها و فرایندهای سازمان برای نخستین بار و ویرایش آن‌ها، پرداخت سقف حقوق و مزایا به پرسنل در آستانه بازنشستگی، ارائه گواهی‌نامه فنی‌وحرفه‌ای به شهروندان، رتبه‌بندی مراکز بر اساس هفت شاخص استاندارد، تعیین آیتم‌های بیمه تکمیلی بر اساس نیاز کارکنان، چکاپ کارکنان، اجرای برنامه‌ها و مسابقات ورزشی برای کارکنان و خانواده‌های آن‌ها و رونمایی از پرتال edari.esfahanfarhang.ir برای اطلاع‌رسانی آخرین اخبار و اطلاعیه‌های اداره منابع انسانی و امور اداری به کارکنان ازجمله دیگر اقدامات اداره منابع انسانی بوده است.
در چهار سال گذشته برای اجرای برنامه‌ها و تحقق اهداف معاونت فـــرهنــگـــی و ســازمـــان فــرهنگی، اجتماعی و ورزشــی شـــهـــرداری بـــا چـــه چالش‌هایی روبه‌رو بودید؟
نخستین چالش در حوزه فرهنگی، عدم اجماع کنشگران دولتی و غیردولتی بر سر این است که چه اقداماتی باید در شهر انجام دهیم. راهبرد ما برای رفع این چالش این بود که شهر را فهم‌پذیر کنیم. هم‌اکنون این چالش تقریبا رفع شده است؛ به این معنا که با هم‌افزایی حداکثری با تمام دستگاه‌ها و ایجاد زمینه گفت‌وگویی مبتنی بر واقعیات موجود و داده‌ها، یک هم‌کنشی ایجاد کرده‌ایم که آن را یکی از مهم‌ترین دستاوردها می‌دانم؛ چون در حوزه فرهنگ تقابل جواب نمی‌دهد، بلکه در عین تفاوت، باید بر سر چیزهایی توافق کنیم و این توافق انجام نمی‌شود؛ مگر اینکه درک درستی از واقعیت‌های موجود شهر داشته باشیم. ارائه 96 اطلس از وضعیت اجتماعی شهر و انجام پروژه تحقیقاتی 450 صفحه‌ای درباره حاشیه‌نشینی اقدامات بسیار سترگ معاونت فرهنگی شهرداری بوده است که به تمام کنشگران و دغدغه‌مندان مدنی و دولتی نشان می‌دهد واقعیت‌های موجود حاشیه شهر چیست. طبق اطلس وضعیت سلامت شهر اصفهان دقیقا می‌دانیم در کدام منطقه دیابت، سرطان یا فشارخون بیشتر شیوع دارد یا مرگ‌ومیر ناشی از گازگرفتگی در کدام مناطق وجود دارد، بنابراین باید روی آموزش در کدام مناطق بیشتر تمرکز کنیم؛ همچنین می‌دانیم کمترین و بیشترین میزان مرگ‌ومیر ناشی از کرونا در کدام منطقه شهر اصفهان رخ‌داده است یا نسبت جمعیت سالمند در کدام مناطق اکثریت مطلق را در اختیار دارد. اگر این اطلاعات را نداشته باشیم، بیشترین هزینه را انجام می‌دهیم و کمترین بازخورد را داریم. حال اگر بخواهیم از سلایق عبور کرده و نگاه کارشناسی داشته باشیم، باید شهر را فهم‌پذیر کنیم تا سطح چالش‌ها و تقابل‌ها را کاهش داده و بر سر موضوع‌ها و واقعیت‌های موجود در شهر اجماع کنیم. خوشبختانه با ارتباطی که با نهادهای مدنی و دستگاه‌های دولتی داریم در این زمینه موفق بوده‌ایم. چالش دوم این است که هنوز گمان می‌کنیم فرهنگ قابل‌دسترس‌ترین امر است که نیاز به کارشناسی خاصی ندارد؛ درحالی‌که به نظر من فرهنگ تخصصی‌ترین حوزه است. به نسبت رویکردها، سلایق حوزه‌های فرهنگی بسیار گسترده است و به تعداد افراد سلیقه فرهنگی وجود دارد؛ چه در حوزه اجرا و سیاست‌گذاری و چه در حوزه ناظر و مطالبه‌گر. اگر بخواهیم تمام سلیقه‌ها را تأمین کنیم، اساسا کاری انجام نداده‌ایم و باید اولویت‌بندی کنیم. برای من به‌عنوان معاون فرهنگی شهردار و همکارانم، سهل‌الوصول‌ترین کار این است که برنامه‌هایی را در یک نقطه شهر اجرا کنیم؛ سپس بیلان کار ارائه دهیم؛ اما شاخصی را جابه‌جا نکرده‌ایم. به‌جای این اقدامات باید کارهای زیرساختی و زیربنایی انجام دهیم. ایجاد اکوسیستم کارآفرینی در شهر مساوی با کاهش آسیب‌های اجتماعی است و ایجاد شبکه‌سازی محلات به کمک شهرداری و با محوریت کانون‌های محله‌محور؛ اعم از مساجد، نهادهای مدنی و دستگاه‌های دولتی به معنای تلاش و اجماع برای حل مسائل شهر است. در حوزه فرهنگ نمی‌توان جزیره‌ای عمل کرد؛ چون اگر در یک حوزه سخت‌افزاری اشکالی ایجاد شد، زود رفع می‌شود؛ اما در حوزه فرهنگ، اگر شکافی ایجاد شد اولا چند سال بعد متوجه می‌شوید و ثانیا رفع آن چند سال طول می‌کشد که در دل خود ضایعات زیادی خواهد داشت؛ سومین چالش نیز این است که بخش فرهنگ در عین حساسیتی که دارد، هنوز اهمیت آن در حل مسائل شهر جلوه‌گر نشده است؛ درحالی‌که در صورت شکوفایی اقتصاد فرهنگ دیگر بسیاری از هنرمندان صنایع‌دستی به سمت شغل دوم نمی‌روند. به اینکه اقتصاد فرهنگ می‌تواند کشوری را نجات دهد، باورمند نیستیم؛ چون هنوز در بودجه کشور منابع بودجه‌ای شامل نفت و مالیات است و هیچ درصدی از اقتصاد فرهنگ وجود ندارد. سه سال پیش کل صنعت خودروسازی آلمان با 450 هزار شغل، 55میلیارد یورو درآمد داشته، درحالی‌که اقتصاد فرهنگ آن با 950 هزار شغل، 66میلیارد یورو درآمد داشته است؛ بنابراین اگر اقتصاد فرهنگ را که مستلزم شهر خلاق و بهزیستی فرهنگی است، ایجاد کنیم بسیاری از آسیب‌ها رفع می‌شود. به‌جای پرداختن به برنامه‌های صرفاشکلی و کوتاه‌مدت، باید تحمل داشته و با هم‌افزایی برنامه‌های زیربنایی با گام‌های راسخ، دقیق و علمی برگزار کنیم تا در پروسه‌ای بلندمدت شهرمان را از معضل‌های فرهنگی و اجتماعی نجات دهیم.
آنچه در این چهار سال گذشت:
1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9، 10، 11، 12، 13، 14، 15، 16، 17، 18، 19، 20، 21 ، 22 ، 23 ، 24 ، 25 و 26.
