مجلس سنای آمریکا در ادامه تلاشهای خصمانه واشنگتن برای افزودن موضوعهای غیربرجامی به توافق هستهای، دو طرح ضد ایرانی را به تصویب رساند. به گزارش ایسنا اعضای مجلس سنای آمریکا بامداد پنجشنبه 15 اردیبهشت، با ۶۲ رأی موافق در برابر ۳۳ رأی مخالف طرحی را به تصویب رساندند که مانع از اقدام دولت بایدن (رئیسجمهور آمریکا) برای خارجکردن نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی آمریکا میشود. این طرح با هدف جلوگیری از احیای توافق هستهای ۲۰۱۵ و به پیشنهاد جیمز لنکفورد، سناتورجمهوریخواه ضد ایرانی مطرح شده است تا دولت آمریکا را ملزم کند هرگونه توافق با تهران باید شامل آنچه فعالیتهای مخرب و شرورانه ایران خواندند، باشد. این طرح اگرچه الزامآور نیست، موجب پیچیدهتر شدن روند مذاکرات با ایران برای احیای برجام خواهد شد؛ توافقی که دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۸ باوجود مخالفت جامعه بینالملل بهطور یکجانبه از آن خارج شد و سپس تحریمها علیه ایران را بازگرداند. سناتورهای آمریکایی همچنین در اقدام ضد ایرانی دیگر طرحی را با ۸۶ رأی موافق در برابر ۱۲ رأی مخالف تصویب کردند و در آن خواستار ادامه تحریمهای مرتبط تروریسم علیه ایران شدند و ادعا کردند که حفظ این تحریمها برای محدودکردن همکاری میان تهران و پکن ضروری است. این اقدامات ضد ایرانی با هدف جلوگیری از هرگونه توافق جدید با ایران پس از این مطرح میشود که مذاکرات وین که از زمان روی کار آمدن دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ در راستای احیای توافق هستهای و لغو تحریمهای ایران از طریق بازگشت آمریکا و ایران به پایبندی کامل به توافق هستهای آغاز شد، در پی برخی تحولات اخیر در مناسبات سیاسی بینالمللی در پی حمله روسیه به اوکراین، اعمال تحریمهای متعدد واشنگتن علیه روسیه و کشمکشهای تهران وواشنگتن بر سر برخی مسائل باقی مانده در مذاکرات، از جمله حذف نام سپاه پاسداران از لیست فهرست تروریستی تا اطلاع ثانوی متوقف شده است. در عین حال سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اعلام کرد که این کشور برای سناریوی عدم دستیابی به توافق در مذاکرات وین آماده است. ند پرایس با بیان اینکه آمریکا خواستار مذاکره برای بازگشت ایران به رعایت کامل مفاد برجام است، گفت که بهدنبال بازگشت دوجانبه برای توافق هستهای هستیم. او معتقد است که مذاکرات وین با پیشرفتهای زیادی همراه بوده؛ اما هنوز به نتیجه نرسیده است. پرایس افزود که آمریکا با همپیمانان خود برای سناریوی عدم توافق با ایران آماده میشود و توسل به تاکتیکهای دیگر را نیز بررسی میکند.
بررسی راههای فشار بر ایران از سوی واشنگتن و تلآویو
اظهارات پرایس در خصوص برنامهریزی برای شرایط عدم توافق با تهران در حالی عنوان شد که برخی رسانههای آمریکایی نیز نوشتهاند مقامهای ارشد امنیتی رژیم اسرائیل و واشنگتن درباره راههای اعمال فشار بیشتر بر ایران گفتوگو کردهاند. وبگاه خبری «آکسیوس» به نقل از یک مقام ارشد صهیونیست گزارش داد، واشنگتن و تلآویو درباره راههایی برای اعمال فشار بیشتر بر ایران بر اساس این سناریو که در آینده نزدیک بازگشتی به توافق هستهای ۲۰۱۵ وجود ندارد، بحث کردهاند. به گفته این مقام ارشد صهیونیست، گفتوگو بین «ایال هولاتا» مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا و دیگر مقامات ارشد در کاخ سفید در هفته گذشته عمدتا بر روی ایران از جمله آمادهسازی برای واقعیت احتمالی عدم بازگشت به توافق هستهای، متمرکز بود. به ادعای مقام مورد ذکر آکسیوس، اسرائیل با پیشنویس توافق فعلی درباره بازگشت آمریکا به برجام مخالف است؛ اما هولاتا و سالیوان درباره چگونگی اعمال فشار بر ایران صحبت کردند تا برای مسئولان در تهران روشن کنند که ایران به توافق نیاز دارد و در عین حال، در صورت از سرگیری مذاکرات، به ایالات متحده مزیتی برای دستیابی به توافق بهتر بدهد.
این مقام اسرائیلی همچنین گفت که رژیم صهیونیستی چند راه ممکن را برای فشار بر تهران از جمله تصویب قطعنامه انتقادی در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ژوئن و همچنین افزایش بازدارندگی نظامی آمریکا در غرب آسیا پیشنهاد کرده است. به ادعای او، همه این گامهای ممکن برای این است که به ایرانیها نشان دهد هیچکس منتظر آنها نیست و زمان به نفعشان نیست.
به نوشته آکسیوس، کاخ سفید از اظهارنظر در این باره خودداری کرد؛ اما در بیانیه منتشر شده درباره نشست مشاور امنیت ملی آمریکا با همتای صهیونیست خود اعلام کرد که سالیوان تأکید کرد ایالات متحده با نگرانیهای اسرائیل درباره تهدیدات علیه امنیت خود، از جمله در درجه اول از سوی ایران و «نیروهای نیابتی مورد حمایتش» هماهنگ است. بر اساس بیانیه کاخ سفید، سالیوان و هولاتا توافق کردند که هماهنگیهای جاری را از طریق گروه مشورتی استراتژیک آمریکا و اسرائیل تقویت کنند و همکاریهای امنیتی و دیپلماتیک را تا جایی که ممکن است با دیگر شرکای منطقهای تقویت کنند. به گفته کاخ سفید، دیدار آنها یک روز پس از تماس تلفنی ۳۵ دقیقهای بایدن با بنت انجام شد که در آن «چالشهای امنیتی مشترک منطقهای و جهانی، از جمله تهدید ناشی از ایران و نیروهای نیابتی آن» را مورد بحث قرار دادند. این مقام ارشد اسرائیلی تماس تلفنی مذکور را بسیار خوب توصیف کرد و گفت که این نشان میدهد روابط آمریکا و رژیم صهیونیستی برای بایدن و بنت مهم است و سعی میکنند بدون توجه به اختلاف نظر در برخی موضوعها، بهترین استفاده را از آن ببرند.
او افزود: ما احساس میکنیم گفتوگوی واقعی با همتایان آمریکایی ما وجود دارد و مواضع اسرائیل جدی گرفته میشود. در پایان هر دوی ما واقفیم که این یک رابطه طولانیمدت است. به ادعای او، پس از تماس بایدن و بنت و دیدارهای هولاتا در کاخ سفید، واضح است که باید اتفاقی شگرف بیفتد تا بایدن با حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران از فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی آمریکا» موافقت کند.