روزهای دور از ورزش علی کفاشیان چه طور سپری می‌شود؟
دور از ورزش که نه، خودم تنهایی ورزش می‌کنم و سعی می‌کنم از ورزش لذت ببرم. از دور مسابقات ورزشی را دنبال می‌کنم.
دونده سابق هنوز می‌دود؟
هفته‌ای 5 روز برنامه دویدن دارم و مسیر 6، 7 کیلومتری را می‌دوم.
برای فرد 62 ساله دویدن روزی 7 کیلومتر زیاد نیست، لابد چون دونده بوده‌اید، خسته نمی‌شوید؟
چرا، اتفاقاً پاهایم درد می‌کند اما دویدن را دوست دارم.
می‌دانستید نایین دو ورزشکار معروف دارد، علی کفاشیان و ارسلان کاظمی؟
بله، شهر نایین پتانسیل ورزشی خوبی دارد اما چون به آن بها داده نمی‌شود، جایی برای رشد نیست، ما هم اگر پیشرفت کردیم، به خاطر این بود که در تهران ورزش را به صورت حرفه‌ای دنبال کردم. من در اصفهان متولد شدم و دوران دبستانم را در تهران گذراندم اما همیشه تابستان‌ها نایین بودم و دو، سه ماه تعطیلات را در خانه پدر بزرگ و مادر بزرگ و اقوام سپری می‌کردم.
قالی بافی نایین هم معروف است. تجربه قالی بافی نداشتید؟
اتفاقاً مادر و خاله‌هایم قالی می‌بافتند و خودم هم برای کمک به مادرم روی دار می‌نشستم و خفت می‌زدم اما علاقه‌ای نداشتم.
دونده شدن علی کفاشیان به کی بر می‌گردد؟
من وارد دانشگاه که شدم، چون قدم بلند بود، بسکتبال بازی می‌کردم. مربی‌ام از من خواست دوومیدانی کار کنم تا بدنم برای بسکتبال آماده‌تر شود اما وقتی به دوومیدانی رفتم، دیگر همانجا ماندم. در همان بدو حضورم در این رشته، چند مقام آوردم و علاقه مند شدم. بعدها هم به تیم ملی رسیدم و سال‌ها رکورد دار دوی 110 متر با مانع بودم.
در آن مقطع شرایط دوومیدانی کشور چه طور بود؟
شرایط معمولی داشت. ما دونده‌های آماتوری بودیم، هم کار می‌کردیم و هم درس می‌خواندیم و هم ورزش می‌گردیم، مثل حالا نبود که ورزش شغل محسوب شود و برای ورزشکاران درآمد داشته باشد. چند سالی عضو تیم ملی بودم اما به دلیل وقوع انقلاب، فرصت شرکت در رویدادهایی مانند بازی‌های آسیایی را از دست دادم تا اینکه بعد انقلاب رئیس فدراسیون دوومیدانی شدم.
گزینش روسای فدراسیون‌ها انتخابی بود یا انتصابی؟
انتخابی بود و رئیس سازمان تربیت بدنی روسای فدراسیون‌ها را انتخاب می‌کرد و از وقتی انتخاب شدم، 17 سال این مسئولیت را برعهده داشتم.
به نظر زمان کافی داشتید تا برنامه‌هایتان را پیاده کنید. این طور نیست؟
زمان شاید کافی بود اما امکاناتی در اختیار نداشتیم. در آن دوره تلاش کردیم با هیات های استانی ارتباط بگیریم و تک مدال‌هایی در رشته‌های پرتابی و استقامت به دست آمد. من در دوره دوم ریاستم در فدراسیون، فعالیت‌های اقتصادی را شروع کردم و تلاش ما بر ایجاد زیر ساخت ها در کشور بود و برای ارتقای فنی مرییان خارجی از اوکراین را به خدمت گرفتیم. اصل فعالیت در هر رشته‌ای، حضور باشگاه‌هاست، البته در آن مقطع باشگاه‌ها علاقه‌ای به سرمایه گذاری در رشته دوومیدانی نداشتند و رشد کندی را در این بخش داشتیم اما بهرحال کار را شروع کردیم، در آن دوران چهره‌هایی مثل احسان حدادی شناسایی شدند و پرورش یافتند. شرایط آن روز دوومیدانی با حالا متفاوت بود، حالا باشگاه‌ها برای دوومیدانی خرج می‌کنند و ورزش حرفه‌ای شده است.
اسم احسان حدادی به میان آمد، مدال نقره المپیکی حدادی نتیجه سیستم دوومیدانی کشور بود یا استعداد شخصی؟
قطعاً استعداد شخصی، هزینه‌ای که برای پرورش حدادی شد، برای خیلی‌های دیگر هم انجام شد اما آن‌ها حدادی نشدند و نتوانستند خوب نتیجه بگیرند، البته از جایی حدادی مورد توجه بیشتری بود و طبیعی است که امکانات در اختیار او با سایر دونده‌ها قابل مقایسه نباشد.
احتمال بازگشت علی کفاشیان به دوومیدانی وجود دارد؟
نه دوومیدانی، نه فوتبال، نه هیچ رشته دیگری، من بازنشسته شده‌ام و بازنشسته‌ها هم نمی‌توانند برای ریاست فدراسیون‌های ورزشی اقدام کنند.
در مقطعی عادت کرده بودیم هر فدراسیونی بی رئیس می‌شود، علی کفاشیان برای سرپرستی انتخاب شود. ماجرا چه بود؟
من معاون سازمان تربیت بدنی بودم و با تصمیم رئیس سازمان برای سرپرستی فدراسیون‌ها انتخاب می‌شدم تا از تجربه‌ام برای اداره آن‌ها استفاده کنم، همان طوری که در مدت هشت سال و نیم حضورم در فوتبال به عنوان رئیس و سه سال نایب رئیسی تمام تلاشم برای اثرگذاری بود.
واقعاً برای ریاست فدراسیون فوتبال برنامه داشتید یا در مقابل عمل انجام شده قرار گرفتید؟
من به هیچ عنوان تصمیمی برای کاندیداتوری نداشتم، قرار بود آقای علی آبادی رئیس فدراسیون فوتبال شود و برای اینکه تنها کاندیدا نباشد، از من خواست کنارش باشم. اما برای انتخابات علی آبادی مجبور شد کنار برود و من تک ماندم و قرعه ریاستم به نامم افتاد.
یعنی توفیق اجباری؟
علاقه‌ای برای ریاست فدراسیون فوتبال نداشتم و اتفاقی رئیس شدم. من در فوتبال اشتباهی بودم.
این اشتباهی بودن تبعاتی نداشت؟
واقعاً شرایط سخت و دشواری را تجربه می‌کردم. من در فوتبال نابلد بودم و جامعه فوتبال هم سرکوفت زیادی به من می‌زدند که فوتبالی نیستم و از این حرف‌ها اما به مرور با نتایج خوبی که در فوتبال گرفتیم، سکوت کردند.
برخی می گویند خنده‌های زیاد علی کفاشیان، سیاست او برای فرار از پاسخگویی و رها ماندن از انتقادات بود و برخی دیگر خنده را خصوصیت ذاتی شما می‌دانند. بالاخره کدام درست است؟
من سیاسی نیستم که سیاست داشته باشم. اصولاً خوش اخلاقم، یعنی همه نایئینی ها خوش اخلاقند. در فوتبال خندیدن من خیلی به چشم می‌آمد زیرا می‌خندیدم تا نشان دهم با نشاط و شاداب هستم، بعضی وقت‌ها هم می‌خواستم با خنده لج بعضی‌ها را دربیاورم.
قطعاً موفق هم بودید؟
نمی‌دانم، از خودشان بپرسید.
شخصیت آقای شادابیان را دیده بودید. مشابه طنز شما در تلویزیون؟
بله، اما برای طراحی این شخصیت از من اجازه نگرفته بودند.
یعنی از دست آقای شادابیان ناراحتید؟
ناراحت که نه، بهرحال برنامه طنزی بود و می‌مردم را می‌خنداند. من هم بابت خوشحالی مردم خوشحال بودم و بامزه هم ادای مرا در می‌آوردند.
در سال‌های اول ریاست در فدراسیون، زیاد مربی عوض کردید اما بعدها قرارداد طولانی مدتی با کی روش داشتید. دلیلش تغییر رویه بود یا از کار مربی راضی بودید؟
بله، اوایل زیاد سرمربی عوض می‌کردم اما بعد 7 سال با کی روش کار کردم، حضور کی روش در تیم ملی اتفاق خوبی بود و با این مربی دو بار متوالی به جام جهانی رفتیم.
انتخاب علی دایی از جمله سؤال برانگیزترین تصمیم دوره مسئولیتی شما در فدراسیون فوتبال است، تجربه امروز را داشتید، باز هم با دایی کار می‌کردید؟
نمی‌دانم. حالا نمی‌توانم بگویم دوباره با دایی کار می‌کردم یا نه اما به طور قطع به کی روش باز هم کار می‌کرد.
چه طور شد به سراغ مربی گرانقیمتی مثل کی روش رفتید؟
وقتی به گزینه کی روش رسیدیم، سعیدلو، رئیس وقت تربیت بدنی گفت، هر چی قدر پول بخواهد می‌دهیم و با حمایت او این مربی را جذب کردیم.
قبول دارید هر چه در اوایل دوره حضور در فوتبال، به واسطه نرفتن تیم به جام جهانی، تخت فشار بودید، دو صعود متوالی به دادتان رسید؟
من وقتی به فوتبال آمدم، تسلطی به آن نداشتم و هر کسی نظری می‌داد، زمان کمی هم به جام جهانی مانده بود، در مدت یک سال و نیم دو مربی داخلی عوض کردیم و نتوانستیم به جام جهانی صعود کنیم، همان طور که اشاره کردید، فشار زیادی روی ما بود و هر کسی به من می‌رسید، می‌پرسید چرا به فوتبال آمده‌ای و می‌گفتند من کار در فوتبال را بلد نیستم اما با آمدن کی روش، کارمان شکل گرفت و طبیعی است از وضعیت خوشحال بودم.
چرا؟
چون اگر با کی روش به جام جهانی نرفته بودیم، دیگر نمی‌توانستم در ایران زندگی کنم و مجبورم می‌کردند استعفا بدهم.
پس لابد بعد از برد کره جنوبی، خوشحال‌ترین آدم روی زمین بودید؟
جرا خوشحال نباشم، سه بازی آخر خیلی خوب بود، بعد از برد قطر و لبنان، کره جنوبی را شکست دادیم و صعودمان به جام جهانی قطعی شد، هنوز وقتی یاد آن بازی میفتم، خدا را شکر می‌کنم.
در جام جهانی 2014 برخلاف جام جهانی 2018 دهنیتی برای صعود از مرحله گروهی وجود نداشت و همان حضور در جام جهانی انگار برای همه کافی بود. برای رئیس وقت فدراسیون فوتبال هم این طور بود؟
ما خودمان را باور نداشتیم، قبل از بازی با آرژانتین همه در مورد تعداد گل‌های زیادی که از این تیم می‌خوردیم، حرف می‌زدند، اما دیدید که تا دقایق پایانی بازی، مساوی بودیم و شاید اگر داور آن پنالتی را برای تیم ما گرفته بود، برنده می‌شدیم. در مجموع تیم خوبی داشتیم و فکر کنم همه از عملکرد تیم راضی باشند.
اما در جام ملت‌های آسیا استرالیا عملکرد تیم خوب نبود.
عملکرد تیم خوب بود اما در بازی با عراق، مهرداد اولادی، ناشی بازی درآورد و اخراج شد. تیم ما می‌توانست قهرمان شود اما این اتفاق رخ نداد و حتی من با کی روش دعوایم شد و تصمیم گرفته بودم همانجا اخراجش کنم.
استقلال لازم را داشتید که چنین کاری انجام بدهید؟
کی روش اخلاقش تند بود و در زمان بازی‌ها هم استرس زیادی داشت، در جریان مسابقات با هم حرفمان شد و تصمیم به اخراجش گرفتم اما دیگر نشد و با او کار کردیم.
ترکیب اخلاق تند کی روش و خوش خنده بودن علی کفاشیان با هم در می‌آمد؟
من همیشه می‌خندیدم و کی روش ناراحت می‌شد، بیشتر ناراحتی‌اش به خاطر این بود که پول نداشتیم و نمی‌توانستیم خواسته‌هایش را فراهم کنیم، البته بداخلاقی‌های کی روش بیشتر از خوش اخلاقی‌اش بود.
اگر شما رئیس فدراسیون بودید، با کی روش ادامه همکاری می‌دادید؟
کی روش پیشنهاد بهتری دریافت کرده بود و بعد از 8 سالی که در ایران بود، تصمیم به رفتن گرفته بود و من هم رئیس فدراسیون بودم، نمی‌توانستیم نگهش دارم.
اگر با تجربه 8 ساله، دوباره به فدراسیون فوتبال بر می‌گشتید، این بار چه برنامه‌ای داشتید؟
(مکث طولانی) بحث در این خصوص طولانی است و برای جواب دادن به این سؤال باید در زمان دیگری صحبت کنیم. من وقتی وارد فوتبال شدم، ناشی و ناوارد بودم اما با این تجربه‌ای که کسب کردم، قطعاً اولویت کارم را روی فوتبال پایه می‌گذاشتم، زیر ساخت های بهتری را آماده می‌کردم و در کل کارهای بهتری می‌کردم.
علی کفاشیان در دوره ریاستش در فدراسیون فوتبال، خوش مصاحبه بود اما بعد از آن دیگر در دسترس رسانه‌ها نیستید؟
من از انتقاد ناراحت نمی‌شدم و برای همین از رسانه‌ها فراری نبودم، جواب تلفن خبرنگاران را نمی‌دادم و عادت به شکایت از آن‌ها نداشتم، وقتی هم جواب یک خبرنگار را می‌دادم، نمی‌شد جواب دیگران را ندهم و این طور بود که تعداد مصاحبه‌هایم زیاد بود اما مدت‌هاست دیگر جواب رسانه‌ها را نمی‌دهم.
پس ما خوش شانس بودیم که جواب دادید؟
کاملاً اتفاقی بود، شماره اصفهان که روی گوشی‌ام افتاد و پیام دادید، جواب دادم، وگرنه هیچ علاقه‌ای به مصاحبه ندارم.
سؤال آخر هم باشد در خصوص محرومیت 5 ساله‌تان. چرا در موردش صحبت نمی‌کنید؟
من ۴۰ سال در مدیریت ورزش خدمت کردم و همیشه سرم را بالا می‌گیرم و راه می‌روم. خدا بزرگ است و به او توکل دارم. صبر می‌کنم تا زمان همه چیز را مشخص کند.
