نگاهی به انتخابات از مشروطه تا امروز

در قسمت قبل خواندیم که مجلس ششم و هفتم شورای ملی با کنترل و دستور رضاخان و نظارت گزینشی تشکیل شد که با وجود تمام مصائب آن و از دست رفتن کارکرد اساسی نهاد انتخابی اما تصمیمات ملی مهمی در آن از جمله قانون منع برده‌داری گرفته شد. مجلس هشتم در تاریخ 24 آذر 1309 با ریاست حسین دادگر (عدل الملک) و 127 نماینده آغاز به کار کرد. در این دوره دولت مخبرالسلطنه هدایت (مهدی قلی هدایت) از مجلس رأی اعتماد گرفت. یکی از رویدادهای مهم این دوره، پیشنهاد لغو امتیازنامه دارسی بود. این امتیاز در سال ۱۳۱۹ هجری قمری، برای استخراج نفت جنوب به مدت شصت سال به دارسی داده شده بود. پیشنهاد لغو این امتیاز روز ۱۰ آذر ۱۳۱۱ شمسی توسط وزیر مالیه به استحضار مجلس رسید و مورد موافقت و تحسین نمایندگان قرار گرفت.

تاریخ انتشار: 08:16 - سه شنبه 1399/07/8
مدت زمان مطالعه: 2 دقیقه
no image

واگذاری تلگراف‌خانه هند و اروپا به ایران و گشایش تلگراف بی‌سیم با امواج کوتاه در ایران از دیگر اقدامات مهم این دوره بود که در اواخر سال ۱۳۰۹ به تصویب مجلس رسید. قانون مقدمین علیه امنیت و استقلال مملکت از جمله قوانینی بود که در این دوره به تصویب مجلس رسید. براساس این قانون ۷ ماده‌ای که در ۲۲ خرداد ۱۳۱۰ شمسی تصویب شد، هر دسته یا جمعیتی که خلاف سلطنت مشروطه، علیه امنیت و استقلال ایران و ضد مملکت ایران عمل می‌کردند، به حبس یا اعدام محکوم می‌شدند. با اتکا به همین قانون افراد بی‌گناه بسیاری محکوم و معدوم شدند. اولین لایحه سلب مصونیت از نمایندگی نیز در این دوره و در تاریخ 8 شهریور 1311 به تصویب مجلس شورای ملی رسید. این لایحه توسط منصور الملک وزیر داخله کابینه مخبر السلطنه برای سلب مصونیت از اسمعیل‌خان قشقایی و فرزند ایشان ناصرخان قشقایی به مجلس ارائه شد. تفکیک وزارت اقتصاد به اداره کل در این دوره از مجلس، با تصویب قانون وزارت اقتصاد منحل شد و به جای آن اداره تجارت، اداره کل فلاحت و اداره کل صناعت سه اداره کل مستقل زیر نظر رئیس دولت تشکیل شد. رؤسای این سه اداره هم‌پایه وزیر بودند و از اعضای هیئت دولت محسوب می‌شدند. اما از اقدامات جالب و بی‌سابقه این مجلس نسبت به دوران گذشته خود طرح مباحث مربوط به حقوق زنان بود، از جمله:
1- احداث بیمارستان زنان توسط امیراعلم
 ۳۱ فروردین ۱۳۱۰، جلسه ۲۳
2- شرایط معافیت فرزندان ذکور جهت کفالت پدر و مادر
 ۳۰ شهریور ۱۳۱۰، جلسه ۴۵
3- الحاق ایران به قراردادهای حمایت از زنان و کودکان
 ۷ دی ۱۳۱۰، جلسه ۶۰
4- استخدام مادام آندره هس جهت تعلیم در دار المعلمات
 ۷ دی ۱۳۱۰، جلسه ۶۰
5- پیشنهاد استخدام مفتش یا مبصر در مدارس دخترانه و پسرانه
 ۷ دی ۱۳۱۰، جلسه ۶۰
6- تخصیص باغ دوشان تپه به شیر و خورشید برای نگهداری کودکان، تربیت پرستار جهت زایمان زنان روستایی
 ۷ دی ۱۳۱۰، جلسه ۶۰
7- تصویب پرداخت حقوق مستخدمان متوفی به خانواده‌هایشان اعم از خواهر و برادر تحت تکفل
 ۲۸ اسفند ۱۳۱۰، جلسه ۷
در جلسه ۴ مرداد ماه ۱۳۱۱ مجلس شورای ملی، علی دشتی نماینده مجلس، به شرکت نفت انگلیس و ایران تاخت و متذکر شد که در سال ۱۹۳۱ فقط سیصد هزار لیره به دولت ایران پرداخت شده است. درحالی‌که دولت انگلستان از کمپانی هشتصد هزار لیره مالیات گرفته است. آخرین جلسه دوره هشتم مجلس شورای ملی، در ۲۴ دی  ماه ۱۳۱۱ تشکیل شد. در این جلسه دادگر رئیس مجلس، مخبر السلطنه هدایت رئیس الوزراء، فهیم الملک و اورنگ نطق‌های تملق‌آمیزی ایراد کردند.
رده تحصیلات نمایندگان نیز به شرح زیر است:
2 درصد نمایندگان دارای تحصیلات قدیم در حد اجتهاد بودند.
۱6 درصد نمایندگان دارای تحصیلات قدیم در حد مدرسی بودند.
۲5 درصد نمایندگان دارای تحصیلات قدیم و در حد سطح بودند.
6 درصد نمایندگان دارای تحصیلات جدید و دارای دکتری بودند.
9 درصد نمایندگان دارای تحصیلات جدید و دارای لیسانس و فوق‌لیسانس و مهندسی بودند.
9 درصد نمایندگان دارای تحصیلات جدید و دارای دیپلم بودند.
۳۲ درصد نمایندگان دارای تحصیلات جدید و در حد متعارف و ابتدایی بودند.

  • اصفهان زیبا
    پایگاه خبری اصفهان زیبا

    امیرحسین جعفری

برچسب‌های خبر
اخبار مرتبط