در هفته‌های گذشته شرح حال بازار به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت و به این پرسش پاسخ دادیم چرا با وجود المان‌های بنیادی مثبت، بازار همچنان در مسیر نزولی قرار دارد و تماشای ریزش 3درصدی، کار روزانه سهام‌داران است. کاهش ضریب نقدشوندگی بورس، صعودی‌نشدن بورس حتی با وجود پتانسیل‌های قابل توجه و همچنین خارج شدن بورس از اولویت دولت و دیگر قوا، از دلایل لبریز شدن صبر سهام‌داران است. اواسط هفته گذشته بود که محمدعلی دهقان دهنوی (رئیس سازمان بورس) از موافقت هیئت دولت با 10 پیشنهاد مهم بورسی خبر داد که طبق اعلام او سه مورد مبنی بر تخصیص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه، لغو ممنوعیت شرکت‌های سرمایه‌گذاری و کارگزاری‌ها در استفاده از تسهیلات بانکی و امکان پنج‌ساله سرمایه‌گذاران در صورت خرید سهام از سه‌شنبه 7 اردیبهشت اجرا شد و هفت مصوبه دیگر هم در جلسه سران قوا تصمیم‌گیری و نهایی می‌شود.
نکته قابل تأمل این است که روند معاملات در روزهای ابتدایی هفته گذشته مثبت بود؛ اما بعد از اعلام تصمیم‌های ده‌گانه‌ای که در شورای هماهنگی اقتصادی دولت تصویب شد، حجم عرضه‌ها افزایش یافت. این مسئله بار دیگر نشان از بی‌اعتمادی سهام‌داران به تصمیم‌ها و اقداماتی است که فقط جنبه رسانه‌ای پیدا می‌کند؛ برای مثال، از شهریورماه سال گذشته تا کنون بارها تزریق یک‌درصد از منابع صندوق توسعه ملی برای حمایت از بازار وعده داده شده است و حالا در اردیبهشت 1400 بار دیگر این وعده تکرار می‌شود. در این شرایط بازار همچنان باور ندارد که اجماعی بر سر حمایت از بازار صورت گرفته و پایداری صف فروش بر روی بیش از 400 نماد، موید این مطلب است. برای این‌که اعتماد سهام‌داران جلب شود باید در روزهای آینده باز هم شاهد افزایش ارزش معاملات و بهبود ضریب نقدشوندگی بازار باشیم. اما اگر این اتفاق رخ ندهد، بی‌اعتمادی در بورس عمیق‌تر خواهدشد.
طالع نحس کانال 1.2 میلیون واحد
دی‌ماه‌نودونه برای اولین بار شاخص کل در ادامه روند نزولی، کانال 1.2 میلیون واحدی را از دست داد و از آن زمان تا کنون چهاربار دیگر نتوانسته است این کانال را حفظ کند؛ به گونه‌ای که روز شنبه برای پنجمین بار این کانال را از دست داد. هر بار شاخص‌کل این کانال را پس می‌گیرد، سهام‌داران به اتمام روند نزولی و بازگشت بازار به مدار صعودی خوش‌بین می‌شوند؛ اما روند فرسایشی بورس در ماه‌های اخیر، همچنان با قدرت پابرجاست و درنتیجه سهام‌داران برای شروع روند صعودی همچنان باید منتظر روزهای آتی باشند.
سهام‌داران چشم‌انتظار تغییر در مولفه‌های اقتصادی
از یک سو سهام‌داران این روزها در حال واکاوی متغیرهای اقتصادی نظیر نرخ بهره بانکی و تحلیل نرخ دلار با توجه به سناریوهای موجود هستند. به اعتقاد عبده تبریزی «بانک مرکزی کریدور نرخ سودی اعلام کرده که در سال‌های ۹۸ و ۹۹ نتوانسته است در آن کریدور نرخ‌ها را نگه دارد؛ بنابراین، در سال ۱۴۰۰ تلاش خواهد کرد که به نرخ تورم هدف ۲۲درصد نزدیک شود.»
سهام‌داران طرفدار نرخ بهره پایین هستند؛ چرا که اعتقاد دارند نرخ بهره پایین، جذابیت سپرده‌گذاری در بانک را کاهش داده و بر جذابیت سرمایه‌گذاری در بورس می‌افزاید. از سوی دیگر، اجماع نظر کارشناسان اقتصادی بر این است که قیمت دلار حتی با توافق‌های احتمالی در وین، نمی‌تواند دوام بلندمدتی در قیمت پایین‌تر از 20 هزار تومان داشته باشد؛ چه آن‌که قیمت پایین دلار، جذابیت خروج سرمایه از کشور را دوچندان خواهد کرد.
از سوی دیگر، بیشتر سرمایه‌گذاران قیمت 22 تا 23هزار تومانی نرخ دلار را برای میان‌مدت منطقی می‌دانند. با توجه به این‌که بازار سهام دلار 32 هزار تومانی را هم در پاییز سال 99 تجربه کرده است، اکنون دلاری که به مرز 22هزار تومان رسیده است نمی‌تواند محرکی برای تغییر روند شاخص‌کل باشد. اما اگر توافق‌هایی در وین شکل بگیرد و خروجی آن قابل توجه باشد، جو امیدوارانه به بهبود شرایط اقتصادی، روح تازه‌ای به کالبد بی‌جان بورس می‌دمد.
به طور خلاصه می‌توان گفت که متغیرهای اقتصادی نظیر نرخ دلار، نرخ بهره بانکی، نرخ تسعیر ارز، میزان تخفیف خوراک پالایشی‌ها و… از یک سو و متغیرهای سیاسی نظیر مذاکرات وین برای احیای برجام، انتخابات ریاست‌جمهوری، تحرکات دیپلماتیک در منطقه و… از سوی دیگر تمام بازارهای ایران را در حالت «فریز» قرار داده است. اگر در متغیرهای سیاسی اتفاق چشمگیری رخ دهد، می‌توان انتظار نوسان در بازارها را داشت؛ در غیر این صورت احتمال تمدید روند خنثی و رکود در بازارها برای هفته‌های آتی وجود دارد.
