توسعه و ترویج کتاب و کتابخوانی امروزه بهعنوان یکی از دغدغههای بزرگ کشورهای توسعهیافته از جمله ایران به شمار میرود، موضوعی که دهههاست موردتوجه یونسکو قرارگرفته و نشان داده که بر توسعه اقتصادی کشورها نیز تأثیرگذار بوده است. اصفهان نیز یکی از شهرهایی است که با توجه جدی خود در امر ترویج کتاب و کتابخوانی، سعی در علاقهمند کردن و گرایش هرچه بیشتر جامعه به مطالعه کتاب داشته است و در این زمینه به ارتباط مؤثر و بهتر همه زنجیرههای مؤثر در کتابخوانی نیاز دارد. آنچه میخوانید گفتوگوی اصفهان زیبا با «فائزه روحانی» مربی و مروج کتابخوانی، فعال فرهنگی و مدیر کتابخانه بانو امین است.
شما فعال فرهنگی هستید. این فعالیت در چه زمینهای است؟
من عمدتا در حوزه کتاب و کتابخوانی و ترویج مطالعه فعالیت میکنم، مدتی هم در حوزه قصهگویی فعال بودم و اگر فرصتی دست بدهد همچنان علاقهمند به فعالیت در آن حوزه نیز هستم اما با توجه به اینکه در چه موقعیت و جایگاهی قرار بگیرم همواره از آن برای ترویج کتاب و کتابخوانی استفاده کردهام مثلا درزمانی که مسئول فرهنگسرا بودم بیشتر فعالیتهای فرهنگسرا را به سمت ترویج مطالعه سوق دادم و اکنونکه در کتابخانه مشغول به کار هستم تلاش میکنم کتابخانه نیز در زمینه ترویج مطالعه فعال باشد. در موقعیتهای اجتماعی دیگر هم مثلا در دانشگاه، همیشه موضوع ترویج کتاب و کتابخوانی جزء دغدغههای من بوده و در این زمینه با دانشجویان صحبت و چالش داشتهام و دارم و بهطورکلی از هر فرصت و جایگاهی برای ترویج کتاب و کتابخوانی استفاده میکنم.
چه زمانی احساس کردید که باید عهدهدار ترویج کتاب در بین مردم باشید؟
از زمانی که دانشآموز بودم به دلیل علاقهام به فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی به عضویت شوراهای دانشآموزی درآمدم. بعدها در کانونهای فرهنگی و انجمنهای علمی دانشگاه فعالیتهای فرهنگی و اجتماعیام را ادامه دادم، اما پدیدهای که از زمان تدریس در دانشگاه با آن مواجه شدم این بود که برای ارجاع دانشجویان به خواندن کتاب بهعنوان منبع اصلی درس همواره دچار چالش بودم. دانشجویان جزوات کمحجم را به خواندن کتاب ترجیح میدادند و من باید برای مجابکردن آنها تلاش زیادی میکردم و دیدم که چقدر کتاب خواندن برای افراد سخت است و وقتیکه کتابی را به آنها معرفی میکردیم به حجم آن نگاه میکردند و میگفتند «وای استاد ما چگونه باید این کتاب را در طول یکترم بخوانیم!» این چیزی بود که ذهن من را به این موضوع مشغول کرد که آیا واقعا خواندن کتاب سخت است؟! چون هیچوقت برای خودم سخت نبود.
این موضوع را پیگیری کردم که چه فعالیتهایی در حوزه کتاب و کتابخوانی وجود دارد و بهاینترتیب با سازمانهای مردمنهاد و موسسههایی آشنا شدم که در حوزه کتابخوانی فعالیت میکردند و با طرحهای بزرگ ملی در حوزه کتاب و کتابخوانی آشنا شدم ازجمله طرح «جام باشگاههای کتابخوانی» که بهصورت دولتی اجرا میشود و طرح «با من بخوان» که توسط موسسههای خصوصی دنبال میشود. در کنار آن مطالعه کردم تا ببینم در سطح دنیا برای سوق دادن مردم به کتاب و کتابخوانی چهکاری انجام میشود. مجموعه این موارد من را به این نتیجه رساند که تو هم باید برای کتابخوانی کاری انجام دهی و به همین دلیل من در موقعیتها و جایگاههایی که قرار میگرفتم همواره از آنها بهعنوان فرصتهایی برای علاقهمندکردن افراد به مطالعه و ترویج مطالعه استفاده کردهام.
در راستای ترویج کتاب چه فعالیتهایی انجام دادید؟
اول از هر چیز من تلاش کردم تا آنجایی که میتوانم دانش و تجربه خودم را در زمینه ترویج مطالعه افزایش دهم. من در بسیاری از کارگاهها و دورههایی که به این موضوع مربوط میشد شرکت کرده و سعی کردم از طریق مطالعه کتابها، مقالات و جستارها دراینباره بهطور مستمر آگاهی خودم را افزایش دهم. همه اینها مجموعا کنکاشهای شخصی بوده که بعد مسیر خود را در جایگاههای مختلف پیداکرده است، بنابراین بخش گستردهای از فعالیتهایی که انجام دادم در زمینه افزایش دانش و توانمندیهایم بوده است. موضوع دیگر این است که ترویج کتابخوانی ابعاد بسیار گستردهای دارد و برای اینکه طرحها در سطح گسترده انجامشده و به موفقیت برسد نیازمند توجه بهتمامی ابعاد ترویج مطالعه در سطوح مختلف ملی، استانی و الیآخر هستیم. علاوه بر این هریک از ما مروجین در زنجیره کتاب و کتابخوانی جایگاهی داریم و من نیز در جایگاه خودم نه در سطح کلان، چراکه فضایی برای من وجود نداشته که بخواهم در سطح کلان به این موضوع بپردازم، فعالیتهایی انجام دادهام که شاید نهچندان بزرگ ولی بسیار عمیق و ارزشمند بودهاند.
از اینجا به بعد من تلاش کردم تا آنچه را آموختهام به دیگران بهویژه به والدین انتقال بدهم. من فعالیتهای مرتبط با ترویج کتابخوانی را با برگزاری یکسری دورهها و کارگاهها در موسسههای فرهنگی خصوصی شروع کردم و در آنجا کارگاههایی را برای والدین برگزار میکردم. در آن کارگاهها توجه والدین را به این سمت سوق میدادم که نقش کتاب و کتابخوانی و ایجاد فضا و بستر مطالعه در خانواده در ایجاد عادت به مطالعه در فرزندان چیست؟ و این موضوع چه کمکی به آنها میکند و تأکید میکردم که چرا فرزندان باید از سنین پایین درگیر کتاب باشند. همچنین دورههایی را برگزار کردم که به والدین آموزش داده شود که چه کتابهایی را و چگونه برای فرزندانشان بخوانند. یکی از دورههایی که خیلی مورد استقبال قرار میگرفت کارگاه کتابخوانی برای نوزاد و نوپا بود که از جمله خاطرهانگیزترین دورهها برای خودم بوده و هست. من بعد از این دوره با والدین این بچهها در ارتباط ماندهام و تأثیر عمیق آن فعالیتها را همچنان میبینم و بینهایت لذت میبرم.
بخش دیگری از فعالیتهای من این است که بهعنوان مربی و تسهیلگر کتابخوانی کودک و نوجوان فعالیت میکنم، یعنی گروههای کتابخوانی داریم که در آنها فعالیتهای مربوط به کتابخوانی را انجام میدهیم. تأکید میکنم فعالیتهای کتابخوانی نه صرفا خواندن کتاب. در حال حاضر هم بهصورت مجازی به فعالیتمان ادامه میدهیم.یکی از اقدامات ارزشمند سالهای گذشته در زمینه ترویج مطالعه هم «طرح کردآباد محله کتابخوان» بوده است. این طرح از آنجا شکل گرفت که من در خانه فرهنگ احسان محله کردآباد در خدمت مردم آن محله بودم. اهالی محل بهویژه کودکان و نوجوانان به کتابهای خوب دسترسی نداشتند و کتابخانه محله هم به فرهنگسرا تبدیلشده بود. ما در قالب این طرح ابتدا به احیای کتابخانه و تبدیل آن به کتابخانه کودک و نوجوان پرداختیم و سپس کارگاههای تربیت مروجین کتابخوانی و کارگاههای آموزش قصهگویی به زنان خانهدار را برگزار کردیم. بانوان علاقهمند به فعالیتهای فرهنگی در این کارگاهها شرکت کرده و بعد در تشکیل باشگاههای کتابخوانی به ما کمک میکردند. در این طرح حدود 90 باشگاه به ثبت رساندیم و اگرچه به دلیل کمبود مروج تعداد کمتری از باشگاهها فعال بودند اما طرح بسیار خوب و ماندگاری شد و الان هم در حال فعالیت است. باشگاههای کتابخوانی ما در سال 98 در جام باشگاههای کتابخوانی شرکت کرده و تقدیر شدند. در حوزه بزرگسال نیز سلسله نشستهای همداستان در حال برگزاری است که فعلا بهصورت مجازی برگزار میشود و هدف از آن معرفی نویسندگان و آثارشان در حوزه داستان است.
تدریس شما در دانشگاه در چه زمینهای است؟
رشته تحصیلی من مدیریت است و سالهاست که در دانشگاه دروس تخصصی این رشته را تدریس میکنم و حوزه کتاب و کتابخوانی علاقه شخصی من بوده و با دانشی که در زمینه تحصیلی من وجود داشته تلفیقشده و در کنار هم قرارگرفتهاند و این هر دو خیلی زیاد همدیگر را تقویت و به هم کمک کردهاند.
دیدگاه شما نسبت به کتابخانههای شهر اصفهان و فعالیتهای کتابداران در حوزه ترویج کتاب چیست؟
البته این یک سؤال کلی است و باید به تفکیک پاسخ داده شود. این سؤال دو بخش دارد که از یکدیگر جداییناپذیرند اما درعینحال باید بهصورت مجزا پاسخ گفته شوند. یکی بحث وضعیت کتابخانههای شهر اصفهان است که ازنظر من کتابخانههای عمومی ما تا رسیدن به آن غایت نهایی و چشماندازی که برای کتابخانهها ترسیمشده است هنوز فاصله خیلی زیادی دارند. البته ما کتابخانههای مجهزی، هم به لحاظ فضای فیزیکی سالنهای مطالعه و هم به لحاظ غنای منابع مطالعاتی داریم- عمدتا کتابخانههای تخصصی- ولی کتابخانهها و سالنهای مطالعهای هم داریم- عمدتا در محلهها- که از امکانات بسیار کمی برخوردارند و این امکانات بههیچعنوان نه پاسخگوی نیازهای اربابرجوع و نه در شأن آنهاست. ازجمله مواردی که میتوان به آن اشاره کرد تجهیزات کهنه و فرسوده حتی در حد میز و صندلی، نداشتن فضاهایی برای استراحت و تبادل اطلاعات بین مراجعین، نداشتن سیستم جستوجوی منابع، قدیمی و فرسوده بودن منابع مطالعاتی و کندی بهروزرسانی آنها و موارد دیگر.
اگر ما بخواهیم قشر نوجوان و جوان را به کتابخانه جذب کنیم و در آنها شوقآمدن به کتابخانه را ایجاد کنیم باید در فضاهایمان تغییراتی ایجاد کرده و ازنظر بصری فضاهای جذابتری برای مخاطبان ایجاد کنیم. به نظر من یکی از حوزههایی که باید روی آن کار شود تمرکززدایی است و ما باید دسترسی افراد به فضای کتابخانه و مخصوصا دسترسی افراد به کتاب را تسهیل کنیم. این موضوع در ترویج مطالعه اهمیت بسیاری دارد، چراکه در دسترس بودن کتاب میتواند میزان مطالعه را افزایش داده و همین امر توجیهکننده راه اندازی کتابخانههایی در مناطق روستایی و محروم است. موضوع دیگر این است که غیر از فضا، در دسترس بودن و امکانات، کتابخانه باید فضایی جذاب و بانشاط داشته باشد. منظور من از فضای جذاب و بانشاط در کتابخانهها فضای شلوغ و پرسروصدا نیست، بلکه این فضا به این معنی است که افراد تجربه لذتبخش مطالعه، تجربه لذتبخش امانت کتاب، تجربه لذتبخش راهنمایی شدن در انتخاب کتابها و تجربه لذتبخش مشاوره تخصصیگرفتن در کتابخانه را داشته باشند.
از طرف دیگر در کتابخانه برای ایجاد این فضای جذاب به ایدهها و طرحهای خلاق برای ارائه خدمات نیاز داریم، یعنی درباره استفاده ایدئالتر از کتابخانهها باید بهطور خلاقانه فکر کنیم. اکثر کتابخانههای ما فضایی برای گپوگفت درباره کتاب ندارند، درحالیکه یکی از موارد مطرح در ترویج کتاب و کتابخوانی گفتوگوی رودررو در مورد کتابهاست، چراکه تا وقتی ما درباره کتابها با دیگران صحبت نکنیم نمیتوانیم آنها را به مطالعه تشویق و ترغیب کنیم. افراد باید تجربههای لذتبخش خود را در مواجهه با کتابها یا در مواجهه با بخشهایی از کتاب که خواندهاند با دیگران به اشتراک بگذارند؛ البته فضای مجازی تا اندازهای امکان گفتوگو درباره کتاب را فراهم کرده است؛ بنابراین هم در حوزه فضا، اعضا، منابع و امکانات در کتابخانهها محدودیت داریم و هم در حوزه فعالیتهای ترویجی که این موضوع به کتابداران برمیگردد، یعنی کتابداران هم نیازمند بهروزشدن در این زمینه هستند تا علاقهمند شده و فعالانه در حوزه ترویج فعالیت کنند، ایدههای خلاقانهای برای ترویج داشته باشند، به مراجع خود مشاورهای تخصصی دهند و متناسب باسلیقههای مخاطبان خود به آنها در انتخاب کتاب مشورت داده و به آنها کتاب معرفی کنند و درواقع مخاطبان خود را نیازسنجی کرده و به کتاب علاقهمند کنند.
من از همینجا وارد پاسخگویی به بخش دوم سؤال شما شدم: اینکه آیا کتابخانهها برنامههای ترویج کتابخوانی دارند؟ و آنها چطور میتوانند این کار را انجام دهند؟ و کتابداران تا چه حد به این موضوع توجه میکنند؟ باز در اینجا هم بنده کتابدارانی را میشناسم که بسیار علاقهمند و فعالانه در این زمینه مشغول به فعالیتاند، اما پس از مدتی به دلایل متعدد ازجمله اینکه ارزش کار آنها درک نمیشود یا در سیستم موردحمایت قرار نمیگیرند یا حتی موانعی بر سر راهشان ایجاد میشود، دلسرد شده و صرفا به وظایف معمول یک کتابدار میپردازند؛ اما بهطورکلی کتابخانههای خیلی کمی و کتابداران خیلی کمتری نسبت بهکل جمعیت کتابخانهها و کتابداران، در حوزه ترویج فعالانه عمل میکنند. به نظر من، حتی در عضوگیری در کتابخانهها خیلی فعالانه عمل نمیکنیم، چه برسد به ترویج. کتابخانهها بیشتر حالت انفعالی دارند و اثرگذاری فعالانهای نداشته و ندارند. کتابخانه زمانی میتواند اثرگذاری فرهنگی داشته باشد و کتابدار زمانی میتواند خودش را در این اثرگذاری فعالانه تصور کند که ما بپذیریم کتابخانههای عمومی از ابزارهای اصلی توسعه فرهنگی در جامعه و یکی از مهمترین نهادهای خدمات فرهنگی در شهرها و در محلهها به شمار میروند. فعالیتهای ترویجی اصولا بسیار گستردهاند و روشها و اصول خاص خود را دارند. شاید لازم باشد کتابداران که دانش تخصصی کتابداری دارند در این زمینه هم آموزش ببینند. البته ما مروجین زیادی هم داریم که کتابدار نبودهاند، ولی به دلیل علاقه شخصی و دغدغهای که در حوزه کتاب داشتهاند بسیار عالی و فعالانه در حال ترویج هستند. کار ترویج مطالعه دانش، علاقه و دغدغه فردی نیاز دارد.
برای تداوم فعالیتهای خود بهعنوان مروج کتاب چه ایدههایی برای آینده دارید؟
بخشی از ایدهها به آینده فعالیتهای شخصی و فردی من در زمینه ترویج کتابخوانی برمیگردد و بخش دیگر به جایگاه و موقعیتی که در آن قرار میگیرم و البته که این هر دو همواره در یک راستا و در یکجهت بودهاند. ایدههای حوزه ترویج کتاب در رابطه با بخشهای مختلف زنجیره کتاب وجود دارد و وقتیکه من از زنجیره کتاب صحبت میکنم، یعنی شناساندن نیازهای مخاطبان در حوزه کتاب و کتابخوانی و در گروههای سنی مختلف و همچنین فعالیتهایی که میتوان با نویسندگان و مترجمان کتابها داشت و میتوانیم بعضی از فعالیتها را بهصورت مشترک با ناشران یا مؤسسهها و نهادهای فرهنگی و شهرداری و اداره ارشاد و همه متولیان فرهنگی و افراد فعال در حوزه کتاب و کتابخوانی و کتابخانهها و کتابفروشیها داشته باشیم، بنابراین ایدهها زیاد هستند و هرکدام از این ایدهها به هرکدام از این زنجیرهها برمیگردند.
اما اگر سؤال شما بهطور مشخص درباره فعالیتهای ما در کتابخانه بانو امین است باید بگویم که سلسلهنشستهای کتابخوانی همداستان همچنان تداوم دارد. ما تلاش کردهایم که در نشستهای همداستان از طریق برقراری ارتباط با نویسندگان و کتابشناسان و معرفی آثار خوب و باکیفیت سلیقه کتابخوانی مخاطبان را ارتقا داده و همچنین با گفتوگو پیرامون مباحثی که منجر به درک بهتر ما از داستانها و لذت عمیقتر از آنها میشود، به تشویق افراد به کتابخوانی بپردازیم.
ما همچنین ایدههایی برای معرفی کتابهای این کتابخانه و جذب مخاطبان داریم که در یکی دو هفته آینده اطلاعرسانی میکنیم. متأسفانه منابع کتابخانه ما محدود است، اما همین منابع محدود هم برای مخاطبان بهخوبی شناسانده و عرضه نشدهاند، بهطوریکه در همین مدت کوتاهی که در کتابخانه بانو امین هستم بسیاری از مراجع به من میگفتند که ما همه کتابهای شما را خواندیم و چرا کتاب جدید نمیآورید و من چون بهواسطه علاقهام تکتک کتابهای مخزن را بررسی کرده و میدانستم که چه کتابی داریم و چه کتابی نداریم با چند سؤال از این مخاطبان متوجه میشدم که چه کتابهایی خوانده و چه کتابهایی را نخواندهاند و بارها برای من اتفاق افتاد که یک کتاب را از قفسه بیرون میآوردم و حدس میزدم که این کتاب باروحیههای این مخاطبان سنخیت دارد درحالیکه چنین کتابهایی در کتابخانه موجود بوده، ولی در دسترس مخاطبان قرار نگرفته است و آنها با تعجب عنوان میکردند این کتاب را نخواندیم و کجا بود؟! بنابراین درست است که منابع، محدود است و باید افزایش پیدا کند اما بخشی از آن به ما کتابدارها و مسئولان کتابخانه برمیگردد که نتوانستهایم همین کتابهای شاید محدود را هم بهخوبی معرفی و ارائه کنیم و مخاطبان میآیند و اصلا نمیدانند چه کتابی در کتابخانه وجود دارد؛ به همین دلیل ما برنامهای داریم برای شناساندن کتابهای موجود در کتابخانه به مخاطبان که بعدازآن میتوانند آنها را به امانتگرفته و استفاده کنند. ما با توجه به امکانات جدیدی که در این کتابخانه داریم در تدارک نشستهای تخصصیتر در زمینه کتاب و ترویج مطالعه هستیم و از ایدهها و پیشنهادها همه عزیزانی که میتوانند در این زمینه با ما همکاری داشته باشند استقبال میکنیم.
برای گسترش کتابخوانی و بحث ترویج کتاب در اصفهان جای چه مسائل بنیادی خالی است که باید جدی گرفته شوند؟
جای حمایتها هم در بخش خصوصی و هم در بخش دولتی خالی است. اصولا جلب حمایت افراد و ارگانها برای برنامههای فرهنگی به دلیل اینکه خروجیهای ملموس و قابلاندازهگیریای در کوتاهمدت ندارند بسیار سخت است. درحالیکه معمولا برای یکسری از برنامههایی که شاید خیلی محتواهای عمیق فرهنگی نداشته باشند حمایت و هزینههای هنگفتی میشود، اما از بعضی فعالیتهایی که تأثیرات فرهنگی عمیقی میگذارند حمایتی صورت نمیگیرد. البته بنده بسیار خوششانس بودهام که ایدههای خودم را در مناطقی پیش برده و به ثمر رساندم که مسئولان خوشفکر و دغدغهمندی داشتهاند. پشت همه این ایدهها که تا امروز به ثمر رسیده یک حامی حضورداشته، یعنی این ایدهها بهتنهایی به نتیجه نمیرسند و یک مروج هم نمیتواند بهتنهایی ایدههای خود را به ثمر برساند. اگر در محله کردآباد ایدهای به ثمر رسیده و طرح بزرگی مثل کردآباد محله کتابخوان عملی شده بهواسطه حمایتی بوده که شهردار محترم منطقه4 و معاونت فرهنگی ایشان از این طرح داشتند، امکان اجرایی و عملی شدن این طرح بهتنهایی و بدون حمایت این بزرگواران بههیچعنوان وجود نداشت. همچنین اگر کار ترویج و فراهمکردن یک زیرساخت فضایی قوی برای ادامه فعالیتهای ترویجی در کتابخانه بانو امین انجامشده، بهواسطه حمایتها و تلاشهای معاونت فرهنگی منطقه6 شهرداری بوده است و به نظر من بیانصافی است اگر این موضوع بیان نشود، چراکه در غیر این صورت کاری انجام نمیشد و نمیتوان کاری انجام داد.
فعالیتهای شما در فرهنگسرای کردآباد و کتابخانه بانو امین شامل چه مواردی بوده است؟
در «فرهنگسرای محله کردآباد خانه فرهنگ احسان» مشخصا چند کار عمده انجام شد. یکی احیای کتابخانه در آن محله و از این مهمتر تبدیل این کتابخانه به کتابخانه کودک و نوجوان. زمانی که بنده مسئولیت آن فرهنگسرا را بر عهده گرفتم، سه سال از تبدیل این مکان به فرهنگسرا میگذشت؛ مکانی که تا پیش از آن کتابخانه بوده است. با یک نیازسنجی در محله متوجه شدیم که جای یک کتابخانه مخصوصا با منابع مطالعاتی برای کودک و نوجوان بسیار خالی است. بهاینترتیب ما ایده بازگرداندن کتابخانه به محله ولی بهصورت صرفا مخزن کتاب و نه سالن مطالعه را ارائه کردیم که با استقبال مسئولان مواجه شد. بهموازات پیش بردن ایده بازگشت کتابخانه و تأمین کتاب برای آن، در حوزه ترویج نیز شروع به فعالیت کردیم. برای مادران و زنان خانهدار که میتوانستند با ما همکاری داشته باشند دورههای تربیت مروجین کتابخوانی و قصهگویی را برگزار کردیم و بعد با کمک همین نیروهای آموزشدیده باشگاههای کتابخوانی را در محله ایجاد و شروع به فعالیت کردیم. همانطور که پیشازاین نیز اشاره کردم این باشگاهها همچنان مشغول فعالیت هستند و موردتقدیر قرار گرفتند. در کتابخانه بانو امین با توجه به اینکه مدت زیادی از حضور من در این کتابخانه نمیگذرد بیشترین فعالیت ما حول محور شناسایی مخاطبان و نیازها و خواستههای آنها بوده است؛ یعنی شناسایی گروههای سنی که مخاطبان این کتابخانه هستند و اینکه چه نیازهای برنامهای دارند. یکی از ایدههای ارائهشده که امیدواریم محقق شود راهاندازی واحد مشاوره کتابخانه بوده است و با توجه به نیازسنجی صورت گرفته و فضا و امکاناتی که برای این منظور فراهمشده این مشاوره بیشتر در حوزه مشاورههای تحصیلی و مشاوره فردی انجام میشود، چراکه بچهها مخصوصا در زمان امتحانات خیلی به مشاوره در زمینههایی مانند استرس و اضطراب و شیوههای مطالعه نیاز داشتند که ما این موضوع را پیشنهاد دادیم و کارهای اجرایی آن در حال انجام است. یک بحث دیگر که در کتابخانه بانو امین دنبال شد بحث وجین و بهروزرسانی منابع اطلاعاتی آن بود که تلاش کردیم برای اینکه مخزن آن قویتر شود کتابهای جدیدتر و بهروزتری اضافه شود. ضمن اینکه الان در کتابخانه بانو امین فضایی برای برگزاری نشستهای کتابخوانی و گفتوگو درباره کتابها به وجود آمده است. این فضا الان مناسب برگزاری برنامههایی است که پیشازاین بهطور مفصل به آنها اشاره کردم. البته فعلا به دلیل شرایط کرونا امکان برگزاری برنامههای بهصورت حضوری امکانپذیر نیست و امیدواریم هر چه زودتر بتوانیم برنامههای حضوریمان را شروع کنیم.