انتخاب شهردار باید با در نظر گرفتن شاخصهای کلیدی و معیارهای اصولی و با توجه به شرایط اختصاصی هر شهر باشد. بر این اساس ارائه و بهکارگیری شاخصهای انتخاب شهردار برای انتخابی آگاهانه مهم است.
وظایف شهردار اصفهان
شهردار اصفهان باید به مبانی اقتصاد خرد و شهری تسلط داشته باشد و بتواند منابع جدید پایدار درآمدی برای شهرداری تعریف کند. مدیریت شهری اصفهان سالها است که به درآمدهای سهلالوصول فروش مازاد تراکم، تغییر کاربری و جریمههای ساختوساز غیرمجاز، عادت کرده است. این منابع درآمدی با مخالفت مردم محلی و رکود بازار ساختوساز تحتتأثیر قرار میگیرد؛ از یکسو، ادامه سیاستهای گذشته ممکن نیست و از دیگر سو، تدوین و اجرای سیاستی جدید هم در دستور کار نیست. بدون شک منابع پایدار برای شهرداری اصفهان باید با ترکیبی از کمکهای دولت و مالیات شهری اصلاح شود؛ باید برای همه سازمانها، کسبوکارها و فعالیتهایی که از اصفهان سود میبرند، اما تمایلی به پرداخت هزینههای آن ندارند، وضع شود. شهرداری سازمانی است با هزینههای بسیار و بودجه محدود. یک شهردار موفق باید بتواند از منابع موجود، بیشترین استفاده را کرده و راهکارهای درآمدزایی را بررسی و به بهترین نحو از آنها استفاده کند.
اشرافیت به ابزارهای مالی نوین و نحوه استفاده از ظرفیتهای بازارهای سرمایه برای تأمین منابع موردنیاز برای اداره کلانشهر، معیار طلایی در انتخاب شهردار جدید است. توجه به این مؤلفه میتواند با تجهیز بودجه شهرداری به ابزارهای مالی متداول در شهرداریهای جهان ازجمله انتشار اوراق قرضه محلی یا صندوقهای سرمایهگذاری شهری در بورس، دگرگون شود.
اصفهان با حومه
شهردار اصفهان باید بتواند تکلیف اداره مادر شهر اصفهان و حومه را مشخص کند. شاید طرح این موضوع در ظاهر ارتباطی با شهرداری اصفهان نداشته باشد، اما تهران بهعنوان کلانشهر مرکزی و چندین شهر بزرگ و کوچک در میان دهها روستا، گسترهای را پدید آورده که اداره آن به شکل سنتی و با تفرق مدیریتهای خرد محلی امکانپذیر نیست؛ چنانچه موضوع متروی کلانشهر اصفهان و رینگ چهارم ترافیکی و ارتباط آن به شهرهای اطراف، مشکلاتی را ایجاد کرده که لاینحل باقیمانده است. از شهردار اصفهان انتظار میرود پیشتاز یافتن الگوی جدید برای اداره کلانشهر اصفهان و ارتباط منطقی اصفهان با مناطق اطراف آن باشد.
خشکی زایندهرود، آلودگیهای شدید زیستمحیطی و آسیبپذیری زیرساختهای شهری در صورت بروز حوادث و ضعف در پدافند غیرعامل شهر نشانه تابآوری اندک شهر است. در شرایطی که بهجای مدیریت واحد شهری، پراکندگی مدیریت واحد شهری، رخداده، فرار از زیر بار مسئولیت البته آسان است و همیشه مشکلات اصفهان میان مسئولان مختلف دستبهدست میشود. اما هر جای دنیا اگر شهری توانسته وضعیت خود را بهتر کند، به علت مسئولیتپذیری و اقدام به هنگام مسئولان شهری و شهردار آن شهر بوده است. شهردار جدید اصفهان باید تدبیر، سیاست و برنامههای خود را برای تقویت تابآوری اصفهان ارائه دهد.
بازسازی سرمایه اجتماعی
در دهههای گذشته و بهخصوص از دهه ۷۰ به بعد، با افزایش درآمدهای شهرداری و فزونییافتن سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی شهرداری و شهر رو به تحلیل رفته است. علت این مهم آن بوده که هزینههای شهر را مردم پرداختهاند و شاید خدماتی را که انتظار داشتهاند، دریافت نکردهاند. واقعیت آن است که اعتماد مردم به شهرداری کم شده و پیشبرد سیاستهای جدید مدیریت شهری که حکایت از شهروند مشارکتجو دارد، هنگامی ممکن میشود که بخشی از اعتماد ازدسترفته به شهرداری بازگردانده شود.
شهردار اصفهان علاوه بر داشتن درک صحیح از مسائل ملی، باید رابطه اصفهان با محیط پیرامونیاش را حل کند، دید روشنی به حل مسئله حملونقل عمومی داشته باشد و همینطور مسئله جایگاه نصف جهان در منطقه، در توسعه کشور و ارتباط آن با مسائل آمایش سرزمین، تمرکززدایی و عدالت سرزمین را حل کند. شهردار کلانشهر اصفهان باید بهدرستی مشخص کند که منابع محدود شهر در کدام حوزهها با بالاترین کارایی هزینه شود و چگونه میتواند خلق منابع جدید کند.حل ریشهای مسائل و چالشهای شهر تهران مهمترین عنصری است که میتواند کارایی مجموعه مدیریت شهری را ارتقا دهد. یک شهردار قدرتمند علاوه بر داشتن توان اجرایی، میتواند استراتژیست هم باشد؛ به این معنا که مشکلات مختلف شهر را تحلیل کند و در خصوص آن راهکار ارائه دهد.