حاشیه اصفهان مقصد جدید مستاجران

به گزارش اصفهان زیبا؛ قیمت افسارگسیخته رهن و اجاره کابوس این روزهای اجاره نشینان اصفهانی است. با فرارسیدن فصل جابه جایی ها،  مالک ها به افزایش چندبرابری نرخ اجاره کمر بسته اند.

املاکی های اصفهان می گویند نرخ اجاره در اصفهان بین 70 درصد تا 100 درصد در مقایسه با سال گذشته افزایش یافته است. هیچ ضابطه ای برای تعیین  اجاره بها وجود ندارد تا جایی که املاکی ها با صراحت اعلام می کنند که الان فقط نقش معرفی ملک به مستاجر را دارند و مالک ها هیچ حقی برای بالا و پایین کردن نرخ رهن و اجاره به انها نمی دهند.

تخت گاز قیمت رهن و اجاره در بازار مسکن در حالی است که سیاست گذاری ها برای کنترل بازار اجاره راه به جایی نبرده است و از آنجایی که  هزینه اجاره بها بیشترین سهم را در سبد هزینه خانوارها دارد حالا مستاجران اصفهانی آسیب پذیرترین قشر از ناحیه افزایش تورم هستند.

حالا نه تنها مستاجران و بنگاه داران مسکن به وضوح از نرخ های افسار گسیخته رهن و اجاره سخن می گویند بلکه آمارهای رسمی نیز نشان از افزایش قیمت رهن و اجاره دارد. بر اساس آمار منتشر شده از بانک مرکزی، شاخص بهای اجاره مسکن در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ نسبت به سه ماه دوم همان سال ۱۶.۸ درصد افزایش را تجربه کرده است.

این در حالی است که نرخ اجاره بها در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۱ نسبت به سه ماهه قبل نیز ۱۲.۴ درصد رشد کرده بود. به عبارت دیگر از انتهای بهار سال ۱۴۰۱ تا انتهای پاییز همان سال نرخ اجاره بها ۲۹.۲ درصد رشد کرده است، در حالی که مصوبه افزایش سقف اجاره این رشد را تا حداکثر ۲۵ درصد تعیین کرده بود.

به معنای دیگر این مصوبه به دلیل نداشتن ضمانت اجرایی مطمئن اثری در بازار نداشته است.مشکل بیشتر در بازار اجاره زمانی مشخص می‌شود که میزان رشد اجاره‌بها در فصل پاییز سال ۱۴۰۱ را نسبت به فصل پاییز سال ۱۴۰۰، ۴۶ درصد افزایش را تجربه کرده است.

افزایش سه برابری نرخ رهن و اجاره

اینطور که مرکز آمار گزارش داده است هزینه مسکن خاتوارهای شهری در کل هزینه خانوارها 81/42 درصد است. یکی از املاکی های خیابان رباط به اصفهان زیبا می گوید: نرخ اجاره تا 50 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است؛ برخی مالک ها هم  نرخ رهن و هم نرخ اجاره را نسبت به سال گذشته سه برابر افزایش داده اند.

او تصریح می کند: مالک قیمت رهن و اجاره را تعیین می کند و ما اگر دخالتی در تعیین قیمت کنیم مالک ها زیر بار نمی روند البته تعداد املاکی ها در اصفهان زیاد شده و اتحادیه هیچ نظارتی روی این بنگاه ها ندارد برخی املاکی های جدید که بیشتر هم جوانان هستند برایشان فرقی نمی کند که مستاجر در این شرایط تحت فشار هست و با نظر مالک ها برای افزایش نرخ رهن و اجاره موافقند و فقط می خواهند حق کمیسیون بیشتری بگیرند.

برخی مستاجران سکته کردند!

این املاکی عنوان می کند: پنج سالی می شود که بازرس اتحادیه املاک حتی به بنگاه ها سرنزده که مطلع شود کدام بنگاه پروانه کسب دارد یا نه؟ چه برسد به اینکه روی قیمت رهن و اجاره ها نظارت کنند.

این فعال  بازار مسکن خاطرنشان می کند: امسال یک مورد مستاجر داشتیم که به خاطر فشار اجاره بها سکته کرد؛ مالک پارسال نرخ رهن را 50 میلیون و نرخ اجاره را 3میلیون به او اعلام کرده بود ولی امسال نرخ رهن را 200 میلیون و نرخ اجاره را 6میلیون اعلام کرده است.

عروس و دامادها مستاصل شدند

این املاکی می گوید: الان یک خانه با متراژ 100 متر چند سال ساخت در خیابان رباط با رهن 200 میلیون و اجاره 4میلیون عرضه می شود خانه های با متراژ بیشتر که قیمت اجاره بالاتری هم دارند.

این املاکی مطرح می کند: مالک ها بدون ضابطه قیمت رهن و اجاره را بالا می برند بنده عروس و داماد جوانی را سراغ دارم که دوماه است به دنبال خانه ای با رهن 150 میلیون و ماهیانه 4 میلیون اجاره می گردند ولی چنین ملکی را پیدا نمی کنند املاکی ها هم خودشان در این شرایط  مستاصل شده اند چون مالک ها به هیچ عنوان زیر بار نمی روند که قیمت ها را کاهش دهند.

مالک اجاره بها را سلیقه ای تعیین می کند

بر اساس آخرین داده‌هایی که مرکز آمار منتشر ساخته و در رسانه‌ها مورد توجه قرار گرفته است در کشورمان حدود ۲۴.۵ میلیون نفر مستاجرند که از این میزان ۳۷ درصد از خانوارها شهرنشین و ۵۱ درصد خانوار پایتخت‌نشین هستند. مستاجرانی که با نزدیک شدن به فصل جابه جایی ها دلهره گرفته اند که آیا می توانند اقامت خود را در سرپناه استیجاری شان تمدید کنند یا مجبور به اسکان در خانه هایی ارزان تر خواهند بود.  البته که جست و جوی آنها برای یافتن ملکی با رهن و اجاره چایین چندان هم نتیجه بخش نیست.

یکی از املاکی های واقع در خیابان بزرگمهر نیز به اصفهان زیبا می گوید: قیمت رهن و اجاره سلیقه ای تعیین می شود و در تعیین قیمت ها مالک حرف اول و آخر را می زند.

این املاکی بیان می کند: قیمت رهن و اجاره در مقایسه با سال گذشته 100 درصد افزایش داشته است با این وجود بسیاری از مستاجران وقتی حساب کتاب می کنند به این نتیجه می رسند که به جای پرداخت حق کمیسیون و هزینه اساب کشی و جابه جایی وسایل به قیمت رهن و اجاره ای که از سوی مالک تعیین می شود تن دهند  و قراردادهایشان را تمدید کنند.

20 میلیون تومان؛ ارزان ترین نرخ اجاره در مردآویج

یکی از تحولات مهم مربوط به بازار اجاره‌بهای اصفهان کوچ مستاجران به حاشیه شهر اصفهان است چون توان پرداخت رهن و اجاره بالا را ندارند.

یکی از املاکی های واقع در خیابان مرداویج به اصفهان زیبا می گوید: نرخ رهن و اجاره در مرداویج بالاتر از سایر مناطق است ولی قیمت رهن و اجاره در چهارباغ بالا، شیخ صدوق شمالی، بزرگمهر و احمدآباد تفاوت زیادی با هم ندارند.

این فعال بازار مسکن تصریح می کند: ارزان ترین ملک در مردوایج با مشخصات متراژ 100متری و 10 سال ساخت ماهیانه 300 میلیون رهن و 20 میلیون اجاره قیمت می خورد.

این املاکی خاطرنشان می کند:  تا سه یا چهار سال پیش املاکی ها قیمت رهن و اجاره را تعیین می کردند اما الان مالک ها نرخ رهن و اجاره را تعیین می کنند و اگر ما به انها بگوییم که نباید قیمت ها افزایش یابد سراغ سایر املاکی ها می روند درواقع نقش املاکی ها  به معرفی کردن ملک به مستاجران محدود شده است.

درگیری مالک و مستاجر زیاد شد!

در این بین برخی املاکی ها نیز از اختلافات بین مالک و مستاجران اصفهانی به خاطر افزایش نرخ رهن و اجاره سخن می گویند.

یکی از املاکی های واقع در خیابان چمران اصفهان به اصفهان زیبا می گوید: نرخ رهن و اجاره نسبت به سال گذشته 70 درصد رشد داشته است و مالک هم قیمت ها را تعیین می کند و زیر بارنرخ هایی که ما اعلام می کنیم نمی روند.

این فعال بازار مسکن تصریح می کند: در صورتی که عرضه مسکن زیاد باشد قیمت رهن و اجاره کاهش می یابد ولی وقتی عرضه مسکن بالا باشد بازار دست دلال و واسطه می افتد.

او عنوان می کند: قیمت رهن و اجاره در مناطق مختلف شهر نیز تفاوت زیادی با هم ندارند؛ امسال قیمت ها افزایش زیادی داشته است و اختلاف بین مالک و مستاجران نیز بیشتر شده است.

کنترل دستوری نتیجه بخش نیست

مسیری که سیاست گذاران مسکن برای مهار تورم اجاره در پیش گرفتند بیشتر وضع سیاست هایی همچون نرخ گذاری دستوری بوده ولی این سیاست راه به جایی نبرده است.

از انجایی که تورم اجاره بهای مسکن تابعی از تورم مسکن و تورم عمومی است و البته تاثیرپذیری آن از تورم عمومی بیشتر است به جای تمرکز بر کنترل دستوری تورم اجاره بها بهتر است سیاست گذار سیاست هایی را برای مهار تورم عمومی در پیش بگیرد چون در میان مدت آثار آن بر کاهش سرعت رشد قیمت مسکن و به دنبال آن کاهش تورم اجاره بها محسوس خواهد بود.

براساس نتایج یک پژوهش با عنوان « اثر پذیری قیمت و اجاره بهای مسکن از متغیرهای کلان اقتصادی ایران»  تورم و نقدینگی از مهم ترین عوامل اثرگذار در قیمت مسکن هستند بنابرای در پیش گرفتن سیاست های ملی کاهنده نقدینگی می تواند در کاهش جذب سرمایه در بخش مسکن مئثر واقع واقع شود و نوسانات در مسکن را کاهش خواهد داد.

همچنین با توجه به اینکه بخش مسکن با نرخ غیررسمی دلار در ارتباط است بنابراین سیاست های کاهش قیمت ارز غیررسمی باید در دستور کار قرار گیرد و از شاخص قرار دادن نرخ رسمی پرهیز به عمل آید.

علاوه براین در سیاست گذاری برای کاهش اجاره بها توضیه می شود سیاست های در پیش گرفته  شده جهت گیری بر قیمت مسکن داشته باشد چون اجاره بها در مرتبه اول از قیمت مسکن تاثیر می پذیرد و سپس از سایر متغیرها.